слу́чай м.

1. вы́падак, -дку м.;

2. (приключение, происшествие) здарэ́нне, -ння ср.;

3. (повод) наго́да, -ды ж.; вы́падак, -дку м.; прычы́на, -ны ж.;

◊

в слу́чае чего́ у вы́падку чаго́, а калі́ што яко́е;

на слу́чай чего́ калі́ што яко́е;

по слу́чаю чего́ з вы́падку чаго́, з прычы́ны чаго́, з наго́ды чаго́;

купи́ть по слу́чаю купі́ць выпадко́ва;

от слу́чая к слу́чаю ад вы́падку да вы́падку;

на все слу́чаи жи́зни на ўсе вы́падкі жыцця́;

в том слу́чае, е́сли… у тым вы́падку, калі́…

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Слу́чай ‘выпадак, здарэнне’ (Нас., Шат., Растарг., ТС, Ян., Сл. ПЗБ), слу́чай ‘тс’ (Растарг., Бяльк.). Укр., рус. слу́чай, серб.-харв. слу̏ча̑ј, славен. slučȃj, балг. слу́чай, макед. случај, ст.-слав. сълоучаи. Прасл. *sъlučajь утворана з суф. ‑jaj ад *sъlučati sę ‘здарацца’; гл. Слаўскі, SP, 1, 86 і наст. Апошняе да лу́чыць (гл.); гл. Фасмер, 3, 679; Бязлай, 3, 266. Дыялектнае случа́цца, случы́цца ‘здарацца’ (Ян.; в.-дзв., Сл. ПЗБ), случя́тыся ‘тс’ (кам., Сл. ПЗБ), магчыма, з рус. случа́ться ‘тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

приско́рбный су́мны;

приско́рбный слу́чай су́мны вы́падак.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адзі́нкавы едини́чный;

а. вы́падак — едини́чный слу́чай

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

негада́ны нега́данный;

н. вы́падак — нега́данный слу́чай

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наго́да ж., разг. слу́чай м., по́вод м.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

здарэ́нне ср. слу́чай м., происше́ствие, приключе́ние; исто́рия ж., собы́тие

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ На пача́і ’на самым пачатку, напярэдадні’ (Мат. Маг.). Нязвыклая форма назоўніка *пачай ’пачатак’ утворана, відаць, ад пачаць, як наганяй ад наганяць, рус. случай ’выпадак’ ад случаться і пад. Хутчэй за ўсё лакальны архаізм, суадносны з дзеясловам напачаць ’пачаць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

назида́тельный навуча́льны, павуча́льны;

назида́тельный слу́чай павуча́льны (навуча́льны) вы́падак;

назида́тельный тон павуча́льны (навуча́льны) тон.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

несча́стный

1. прил. няшча́сны;

несча́стный слу́чай няшча́сны вы́падак;

2. сущ. няшча́сны, -нага м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)