скру́чвацца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. скру́чваюся скру́чваемся
2-я ас. скру́чваешся скру́чваецеся
3-я ас. скру́чваецца скру́чваюцца
Прошлы час
м. скру́чваўся скру́чваліся
ж. скру́чвалася
н. скру́чвалася
Загадны лад
2-я ас. скру́чвайся скру́чвайцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час скру́чваючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

скру́чвацца несов.

1. свива́ться, скру́чиваться;

2. (складываться трубкой) ска́тываться, свёртываться; скру́чиваться;

3. сви́нчиваться, отви́нчиваться;

4. (портиться от верчения) свёртываться;

5. ко́рчиться, корёжиться;

6. свёртываться, свива́ться;

1-6 см. скруці́цца;

7. страд. свива́ться; скру́чиваться; ска́тываться; свёртываться; сви́нчиваться; отви́нчиваться; сма́тываться; де́латься; см. скру́чваць 1-6, 9

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скру́чвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да скруціцца (у 1–4 знач.).

2. Зал. да скручваць (гл. скруціць у 1–5, 7–10 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скруці́цца, скручу́ся, скру́цішся, скру́ціцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Туга звіцца, скачацца трубкай, загнуцца па краях.

Вяроўка дрэнна скруцілася.

Лісце на яблыньцы скруцілася ад спякоты.

2. Сагнуцца, скурчыцца, кладучыся ці лежачы.

Скруціўся абаранкам і заснуў.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сашрубавацца, сапсавацца пры частым адкручванні і закручванні.

Кран скруціўся.

Гайка скруцілася.

4. Знікнуць (разм., неадабр.).

Сяргей некуды скруціўся з дому.

|| незак. скру́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 1—3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скру́чиваться возвр., страд. скру́чвацца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ку́рчыцца, -чуся, -чышся, -чыцца; незак.

1. Сціскацца ўсім целам (ад болю, сутаргі, холаду і пад.).

К. ад болю.

2. Рабіцца няроўным, пагнутым; скручвацца, выгінацца.

Бяроста курчылася на агні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сви́нчиваться

1. (портиться при верчении) разг. скру́чвацца;

2. страд. сашрубо́ўвацца; скру́чвацца, адкру́чвацца; см. сви́нчивать.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скру́чванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле дзеясл. скручваць — скруціць (у 1, 2 і 4 знач.) і скручвацца — скруціцца (у 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свива́ться

1. (сворачиваться в трубку, кольцо) скру́чвацца;

2. страд. звіва́цца, ві́цца; сплята́цца, пле́сціся; сука́цца, скру́чвацца; спавіва́цца; см. свива́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Кудо́швацца ’скручвацца ад болю’ (ТС). Гл. кудошыць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)