скарачэ́нне
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
скарачэ́нне |
скарачэ́нні |
| Р. |
скарачэ́ння |
скарачэ́нняў |
| Д. |
скарачэ́нню |
скарачэ́нням |
| В. |
скарачэ́нне |
скарачэ́нні |
| Т. |
скарачэ́ннем |
скарачэ́ннямі |
| М. |
скарачэ́нні |
скарачэ́ннях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
скарачэ́нне, -я, мн. -і, -яў, н.
1. гл. скараціцца, скараціць.
2. Скарочанае абазначэнне, назва каго-, чаго-н.
Умоўныя скарачэнні.
3. Пропуск у якім-н. тэксце.
Раман друкуецца са скарачэннямі.
4. Звальненне з работы (разм.).
С. штату.
5. У словаўтварэнні: усячэнне слова, а таксама частка слова ці цэлае слова, утвораныя шляхам такога ўсячэння.
Слоўнік скарачэнняў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
скарачэ́нне ср.
1. в разн. знач. сокраще́ние;
с. шта́таў — сокраще́ние шта́тов;
с. рабо́чага дня — сокраще́ние рабо́чего дня;
с. дро́баў — мат. сокраще́ние дробе́й;
с. мы́шцы — сокраще́ние мы́шцы;
спіс умо́ўных ~нняў — спи́сок усло́вных сокраще́ний;
п’е́са ідзе́ са ~ннямі — пье́са идёт с сокраще́ниями;
2. свёртывание; см. скараці́ць 2
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
скарачэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. скарачаць — скараціць і скарачацца — скараціцца; стан паводле дзеясл. скарачацца — скараціцца (у 3 знач.).
2. Скарочанае абазначэнне, назва каго‑, чаго‑н. Умоўныя скарачэнні.
3. Пропуск у якім‑н. тэксце; купюра 1. Пераклад артыкула са скарачэннямі.
4. Разм. Звальненне з работы. Скарачэнне супрацоўнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скараці́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ро́ціцца; зак.
1. Стаць кароткім або больш кароткім.
У жніўні дні скараціліся.
2. Зменшыцца колькасна або па велічыні, у аб’ёме.
Зарплата скарацілася.
3. Пра мышцы: напружыцца, сціснуцца, зменшыцца па велічыні, у аб’ёме.
Мышцы нагі скараціліся.
4. Звузіцца.
Вытворчасць скарацілася.
5. спец. У матэматыцы: выразіцца ў меншых ліках пасля дзялення на які-н. лік.
|| незак. скарача́цца, -а́ецца.
|| наз. скарачэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
скараці́ць, -рачу́, -ро́ціш, -ро́ціць; -ро́чаны; зак.
1. што. Зрабіць кароткім або больш кароткім.
С. артыкул.
С. тэрмін адпачынку.
2. што. Зменшыць колькасна або па велічыні, у аб’ёме.
С. пасевы жыта.
С. расходы.
3. каго (што). Звольніць з работы, службы ў выніку скарачэння штату супрацоўнікаў (разм.).
○
Скараціць дроб — у матэматыцы: падзяліць лічнік і назоўнік на агульны дзельнік.
|| незак. скарача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. скарачэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сокраще́ние скарачэ́нне, -ння ср.;
сокраще́ние шта́тов скарачэ́нне шта́таў;
сокраще́ние рабо́чего дня скарачэ́нне рабо́чага дня;
сокраще́ние дробе́й мат. скарачэ́нне дро́баў;
сокраще́ние мы́шцы скарачэ́нне мы́шцы;
спи́сок усло́вных сокраще́ний спіс умо́ўных скарачэ́нняў;
пье́са идёт с сокраще́ниями п’е́са ідзе́ са скарачэ́ннямі;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
эсмі́нец, -нца, мн. -нцы, -нцаў, м.
Скарачэнне: эскадраны мінаносец.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рэсурсазберажэ́нне, -я, мн. -і, -яў, н. (спец.).
Скарачэнне: зберажэнне рэсурсаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аблвыканка́м, -а, м.
Скарачэнне: абласны выканаўчы камітэт.
|| прым. аблвыканка́маўскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)