газава́т, -у, М -ва́це, м.
У мусульман: завешчаная Каранам свяшчэнная вайна супраць іншаверцаў для пашырэння ісламу.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Кара́н, -а, м. (з вялікай літары).
Свяшчэнная кніга, у якой змяшчаюцца догматы і палажэнні мусульманскай рэлігіі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кара́н, ‑а, м.
Свяшчэнная кніга мусульман, у якой змяшчаюцца догматы і палажэнні магаметанскай рэлігіі.
[Ад араб. qur'ān — чытанне, кніга.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
свяшчэ́нны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
свяшчэ́нны |
свяшчэ́нная |
свяшчэ́ннае |
свяшчэ́нныя |
| Р. |
свяшчэ́ннага |
свяшчэ́ннай
свяшчэ́ннае |
свяшчэ́ннага |
свяшчэ́нных |
| Д. |
свяшчэ́ннаму |
свяшчэ́ннай |
свяшчэ́ннаму |
свяшчэ́нным |
| В. |
свяшчэ́нны (неадуш.)
свяшчэ́ннага (адуш.) |
свяшчэ́нную |
свяшчэ́ннае |
свяшчэ́нныя (неадуш.)
свяшчэ́нных (адуш.) |
| Т. |
свяшчэ́нным |
свяшчэ́ннай
свяшчэ́ннаю |
свяшчэ́нным |
свяшчэ́ннымі |
| М. |
свяшчэ́нным |
свяшчэ́ннай |
свяшчэ́нным |
свяшчэ́нных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
свяшчэ́нны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
свяшчэ́нны |
свяшчэ́нная |
свяшчэ́ннае |
свяшчэ́нныя |
| Р. |
свяшчэ́ннага |
свяшчэ́ннай
свяшчэ́ннае |
свяшчэ́ннага |
свяшчэ́нных |
| Д. |
свяшчэ́ннаму |
свяшчэ́ннай |
свяшчэ́ннаму |
свяшчэ́нным |
| В. |
свяшчэ́нны (неадуш.)
свяшчэ́ннага (адуш.) |
свяшчэ́нную |
свяшчэ́ннае |
свяшчэ́нныя (неадуш.)
свяшчэ́нных (адуш.) |
| Т. |
свяшчэ́нным |
свяшчэ́ннай
свяшчэ́ннаю |
свяшчэ́нным |
свяшчэ́ннымі |
| М. |
свяшчэ́нным |
свяшчэ́ннай |
свяшчэ́нным |
свяшчэ́нных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
газава́т, ‑у, М ‑ваце, м.
Завешчаная каранам «свяшчэнная вайна», якую павінны весці мусульмане супраць народаў іншай веры з мэтай пашырэння рэлігіі ісламу.
[Араб. gazāvat.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
свяшчэ́нны, -ая, -ае.
1. Выключна важны, асабліва пачэсны, святы (у 4 знач.; высок.).
С. абавязак.
С. доўг.
2. У рэлігіі: які валодае святасцю, адпавядае рэлігійнаму ідэалу; боскі.
С. абрад.
Свяшчэннае пісанне.
3. Недатыкальны, непарушны.
Свяшчэнная граніца нашай краіны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Талму́д ’звод бытавых, прававых прадпісанняў і правіл у іудзеяў’, ’вялікі рукапіс, кніга’ (ТСБМ), ’свяшчэнная кніга веруючых яўрэяў; цяжкі для разумення тэкст, пісанне’ (Скарбы), тальму́д ’свяшчэнная кніга ў іудзеяў’ (Некр. і Байк.). Ст.-бел. талмутъ, талматъ, талмотъ, толмутъ ’тс’ запазычана ў канцы XV ст. або непасрэдна з ідыш Talmud ’вучэнне; святая кніга ў габрэяў’ (Астравух, Ідыш-бел. сл.), або адтуль жа праз ст.-польск. talmud, talmut ’тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 175, 184), што да іўр. talmū́dh ’вучэнне’ < lāmádh ’вучыўся’ (ЕСУМ, 5, 509; Голуб-Ліер, 477).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
свяшчэ́нны, ‑ая, ‑ае.
1. Які ўспрымаецца як святасць, прызнаецца боскім. Старажытныя грэкі любілі дэльфінаў, лічылі іх свяшчэннымі жывёламі, якія знаходзяцца пад апекай марскога бога. В. Вольскі. // Які звязаны з рэлігійным абрадам, з рэлігійным культам, які мае адносіны да набажэнства. Свяшчэнны абрад. Свяшчэнныя кнігі. Свяшчэннае абмыванне. □ [Поп:] — А што я пажартаваў словам, успомніўшы свяшчэннае пісанне, дык у царкве — я свяшчэннаслужыцель, а тут — я такі самы чалавек, як і ўсе. Чорны.
2. Які ажыццяўляецца ў інтарэсах рэлігіі, апраўдваецца рэлігіяй. Свяшчэнныя войны.
3. перан. Асабліва дарагі, запаветны, высокааўтарытэтны. [Самарскі сцяг] з’яўляецца свяшчэннай рэліквіяй. «Маладосць». Прыслухоўваўся да свяшчэннага шэлесту старонак запаветных кніг. Гарбук.
4. Высакародны, чысты, узвышаны. Словы ўспомні свяшчэннай прысягі: Жыць і памерці — за родны свой край! Глебка. Наводчык загінуў смерцю храбрых, да канца выканаўшы свой свяшчэнны абавязак перад Радзімай. «Полымя». Дзе б Радзіма мяне не паставіла, Ці варштаты, ці сшыткі рабіць, Доўг свяшчэнны мой — працу любіць: Ёсць закон, залатое ёсць правіла — У жыцці не бывае драбніц! Непачаловіч. // Такі, які вядзецца з вызваленчай мэтай (пра вайну, бой і пад.). Свяшчэнны бой. Свяшчэнная вайна.
5. Недатыкальны, непарушны. Савецкія Узброеныя Сілы зорка ахоўваюць свяшчэнныя рубяжы нашай Радзімы, стваральную працу будаўнікоў камунізма. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)