святы́

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. святы́ свята́я свято́е святы́я
Р. свято́га свято́й
свято́е		 свято́га святы́х
Д. свято́му свято́й свято́му святы́м
В. святы́ (неадуш.)
свято́га (адуш.)		 святу́ю свято́е святы́я (неадуш.)
святы́х (адуш.)
Т. святы́м свято́й
свято́ю		 святы́м святы́мі
М. святы́м свято́й святы́м святы́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

багамо́лле, -я, н.

Паломніцтва набожных людзей у святыя мясціны.

Адправіцца на багамолле.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

свята́я

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз. мн.
ж. -
Н. свята́я святы́я
Р. свято́й святы́х
Д. свято́й святы́м
В. святу́ю святы́х
Т. свято́й
свято́ю		 святы́мі
М. свято́й святы́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

святы́

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз. мн.
м. -
Н. святы́ святы́я
Р. свято́га святы́х
Д. свято́му святы́м
В. свято́га святы́х
Т. святы́м святы́мі
М. святы́м святы́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

кананізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак.

1. каго (што). У рэлігіі: залічыць (залічваць) у святыя, прызнаць (прызнаваць) царкоўна ўзаконеным.

2. што. Прызнаць (прызнаваць) канонам (у 2 знач.), узаконіць (узаконьваць) у якасці ўзору (кніжн.).

К. палажэнні якога-н. вучэння.

|| наз. кананіза́цыя, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дар, -у, мн. дары́, -о́ў, м.

1. Тое, што даецца бясплатна; падарунак.

Прынесці што-н. у д.

2. Плён працы, якой-н. дзейнасці; тое, што дае прырода.

Дары прыроды.

3. Талент, здольнасць.

Д. пісьменніка.

○

Святыя дары — хлеб і віно для прычашчэння веруючых.

◊

Дар слова — здольнасць прыгожа гаварыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Свя́тцы ‘святыя’ (Бяльк.), ‘веруючыя, багамольныя’ (Ян.), параўн. рус. свя́тцы ‘кніга святых і царкоўных свят’, што ад свя́тец ‘святы, праведнік’ < ст.-слав. свѧтьць ‘тс’ (Трубачоў, Дополн., 3, 584). Апошняе ад святы́. Гл. Фасмер, 3, 584.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ве́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак., у каго-што.

Тое, што і верыць (у 4 знач.). — Чаму гэта ты, гаспадар, святыя абразы зняў са сцяны! — Навошта яны мне, калі ў бога не верую! Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адху́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Хукаючы, адагрэць. Адхукаць рукі. // перан. Вярнуць сілы, ажывіць (доглядам, увагай і пад.). [Харытон:] — Мяне, як і Змітрака, Не святыя, якім я раней верыў, а Хвядос выцягнуў з магілы... Ён і Мітрафана адхукаў. Бажко.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

му́чанік, ‑а, м.

1. Той, хто перанёс ці пераносіць якія‑н. мукі. [Марыля:] Здаровы, хлопчыкі, здаровы, мучанікі нашы, малайцы адважных. Колас.

2. У хрысціян — кананізаваны царквой святы, які перанёс цяжкія мукі за веру. Святыя мучанікі.

муча́нік, ‑а, м.

Народная назва талакнянкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)