святы́ня
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
святы́ня |
святы́ні |
| Р. |
святы́ні |
святы́нь
святы́няў |
| Д. |
святы́ні |
святы́ням |
| В. |
святы́ню |
святы́ні |
| Т. |
святы́няй
святы́няю |
святы́нямі |
| М. |
святы́ні |
святы́нях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
святы́ня, -і, мн. -ты́нь і -яў, ж.
1. Тое, што з’яўляецца асабліва дарагім, што ахоўваецца і шануецца (высок.).
Народныя святыні.
Брэсцкая крэпасць — наша с.
2. Прадмет або месца рэлігійнага пакланення.
Святыні ў ахвяру не прыносяцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
святы́ня ж., прям., перен. святы́ня
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
святы́ня рел., перен. святы́ня, -ні ж.;
бере́чь как святы́ню шанава́ць як святы́ню.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
святы́ня, ‑і, ж.
1. Прадмет або месца для пакланення веруючых. Палесцінскія святыні. □ — Расколы, расколы! — трос галавою дзед Марцін. — Не хочаш ты богу маліцца, маліся чорту лысаму, але навошта гэты здзек над святыняю? Колас.
2. перан.; звычайна чаго або якая. Што-небудзь асабліва дарагое, вельмі паважанае, любімае. Імёны герояў камуністычнага руху, прыклады мужнасці і вернасці справе рабочага класа назаўсёды застануцца святыняй для ўсіх сапраўдных рэвалюцыянераў. Брэжнеў. Славу нашай рэспублікі, што здабыта ў баях агнявых, Берагуць, як святыню. Панчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Святы́ня ‘святое, асвечанае месца, храм’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Стан.), ст.-бел. свѧтынѧ ‘тс’. Кніжнае запазычанне з рус. святыня ‘тс’ (< ц.-слав. свѧтыни ‘тс’) або з польск. świątynia ‘тс’, што лічыцца запазычаннем з ст.-чэш. svatyně, svatina ‘тс’ у сувязі з агульным кірункам запазычвання хрысціянскай тэрміналогіі (Басай-Сяткоўскі, Słownik, 383).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэлігія (ТСБМ). Ст.-бел. реликгия ’рэлігія’ < ст.-польск. religija < лац. rĕlĭgio ’рэлігійнасць; святыня’ (Булыка, Лекс. запазыч., 180). Паводле Брукнера, religja ’шанаванне’ < re‑lego < alegō ’дбаю’ (Брукнер, 456).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Каплі́ца, каплічка ’невялікі царкоўны або касцельны будынак з іконамі без алтара’, ’малельня’ (ТСБМ, Грыг., Гарэц., Мядзв., Сцяшк., Бяс.; Сержп. Грам.; Бір. Дзярж.; ганц. Сл. паўн.-зах.). Ст.-бел. каплица (канец XV ст.) запазычана са ст.-польск. kaplica ’бакавая частка касцёла, пакой, у якіх адпраўляецца набажэнства’ < ст.-чэш. kapla, kaplicě < с.-в.-ням. kápelle < ст.-в.-ням. kapëlla < с.-лац. capella ’плашч’, у прыватнасці ’плашч св. Марціна з г. Тур (Францыя)’ як ’рэліквія і месца захоўвання яе’ > ’невялікая святыня’ (Слаўскі, 2, 56).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)