Свабо́да

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. Свабо́да
Р. Свабо́ды
Д. Свабо́дзе
В. Свабо́ду
Т. Свабо́дай
Свабо́даю
М. Свабо́дзе

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

свабо́да

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. свабо́да
Р. свабо́ды
Д. свабо́дзе
В. свабо́ду
Т. свабо́дай
свабо́даю
М. свабо́дзе

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

свабодалю́бства, -а, н.

Любоў, імкненне да свабоды, да незалежнасці; барацьба за яе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

свабодалюбі́вы, -ая, -ае.

Які любіць свабоду, незалежнасць, прасякнуты любоўю, імкненнем да свабоды, да незалежнасці.

С. народ.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

све́точ перен. све́тач, -ча м.;

све́точ свобо́ды све́тач свабо́ды.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

няво́ля, -і, ж.

1. Адсутнасць незалежнасці, свабоды; палон, рабства.

Загінуць у няволі.

2. Патрэба, неабходнасць.

Ахвота горш за няволю (прымаўка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

закайда́ніць

‘звязаць, пазбавіць каго-небудзь свабоды’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. закайда́ню закайда́нім
2-я ас. закайда́ніш закайда́ніце
3-я ас. закайда́ніць закайда́няць
Прошлы час
м. закайда́ніў закайда́нілі
ж. закайда́ніла
н. закайда́ніла
Загадны лад
2-я ас. закайда́нь закайда́ньце
Дзеепрыслоўе
прош. час закайда́ніўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

звя́заны, -ая, -ае.

1. Пазбаўлены свабоды, лёгкасці.

Звязаныя рухі.

2. Такі, праяўленне якога абумоўлена чым-н. (спец.).

Звязаныя хістанні.

|| наз. звя́занасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скава́ны, -ая, -ае; перан., у знач. прым.

Пазбаўлены лёгкасці, свабоды, натуральнасці, з затрымкай у дзеяннях, у праяўленні чаго-н.

Скаваныя рухі.

|| наз. скава́насць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

душы́цель, ‑я, м.

Той, хто душыць, прыгнятае каго‑н. Душыцель свабоды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)