салда́цкі гл. салдат.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

салда́цкі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. салда́цкі салда́цкая салда́цкае салда́цкія
Р. салда́цкага салда́цкай
салда́цкае		 салда́цкага салда́цкіх
Д. салда́цкаму салда́цкай салда́цкаму салда́цкім
В. салда́цкі (неадуш.)
салда́цкага (адуш.)		 салда́цкую салда́цкае салда́цкія (неадуш.)
салда́цкіх (адуш.)
Т. салда́цкім салда́цкай
салда́цкаю		 салда́цкім салда́цкімі
М. салда́цкім салда́цкай салда́цкім салда́цкіх

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

салда́цкі солда́тский

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

салда́цкі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да салдата, належыць яму. Салдацкая служба. Салдацкі кацялок. Салдацкія сем’і. □ Мы павінны паказаць, што рабочыя і сяляне ў матросках ды салдацкіх шынялях — нашы браты, адна армія працоўных. Гартны. // Які складаецца з салдат. Салдацкія палкі. Салдацкі аркестр.

2. Уласцівы салдату, такі, як у салдата. Салдацкая выпраўка. □ Усё жыццё ты [Клімёнак] будзеш рад за сваю раннюю сталасць, за сваю салдацкую маладосць. Брыль.

•••

Салдацкае сукно гл. сукно.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

салда́т, -а, М -да́це, мн. -ы, -да́т, м.

1. Радавы ваеннаслужачы сухапутнага войска, а таксама ваеннаслужачы наогул.

С. музычнага ўзвода.

2. перан. Ваенны чалавек, воін.

Мой тата — стары с.

С. рэвалюцыі (той, хто прысвяціў сваё жыццё справе рэвалюцыі; высок.).

○

Лясныя салдаты — партызаны.

|| памянш. салда́цік, -а, мн. -і, -аў, м.

Скакаць у ваду салдацікам (прысл.; стоячы, у стаячым становішчы). Алавяны с. (дзіцячая цацка — фігурка салдата).

|| прым. салда́цкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

солда́тский салда́цкі;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шыне́ль, -няля́ м. шине́ль ж.;

салда́цкі ш. — солда́тская шине́ль

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бамбардзі́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Салдацкі артылерыйскі чын у царскай арміі і флоце, а таксама асоба, якая мае такое званне.

2. Ігрок, які часта забівае галы (у футболе, хакеі).

Лепшы б. сезона.

|| прым. бамбардзі́рскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

газні́ца, ‑ы, ж.

Разм. Тое, што і газоўка. Газніцу запалілі і паставілі на перавернуты салдацкі кацялок. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кацяло́к, -лка́, мн. -лкі́, -лко́ў, м.

1. Невялікі кацёл, пасудзіна для варкі ежы і для яды з яго.

Салдацкі к.

2. Цвёрды мужчынскі капялюш з акруглым верхам і вузкімі палямі.

3. Галава (разм., пагард.).

Штосьці к. не варыць.

|| прым. кацялко́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)