ры́жы, -ая, -ае.

1. Чырвона-жоўтага колеру.

Рыжая ліса.

Рыжыя вусы.

2. 3 валасамі такога колеру, рыжавалосы.

|| наз. ры́жасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ры́жы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ры́жы ры́жая ры́жае ры́жыя
Р. ры́жага ры́жай
ры́жае		 ры́жага ры́жых
Д. ры́жаму ры́жай ры́жаму ры́жым
В. ры́жы (неадуш.)
ры́жага (адуш.)		 ры́жую ры́жае ры́жыя (неадуш.)
ры́жых (адуш.)
Т. ры́жым ры́жай
ры́жаю		 ры́жым ры́жымі
М. ры́жым ры́жай ры́жым ры́жых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ры́жы ры́жий

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ры́жы, ‑ая, ‑ае.

1. Чырвона-жоўты (пра колер валасоў, шэрсць). Загарэў старшыня, яшчэ больш вылінялі ад спёкі рыжыя бровы. Бялевіч. Не страшны быў гэты вартавы, хоць і з вялікімі рыжымі вусамі. Кулакоўскі. // З валасамі, шэрсцю такога колеру. «Залатая сястра», — сказаў неяк Яраш. Урачы прынялі гэта як жарт: Маша была рыжая, і не проста рыжая, а ўся агніста-чырвоная. Шамякін. // Чырванавата-жоўты, светла-карычневы (пра колер розных прадметаў, а таксама раслін і жывёл). Сапраўды, з-за небасхілу паказвалася сонца — вялікае, рыжае. Карпаў. Ліст пажоўклы, рыжы Прабіваюць кроплі. Ляпёшкін. У рукі .. [Валі] далі лазовы кош з рыжым пеўнем. Якімовіч. // Які выліняў ад сонца, дажджу, стаў бурым. Рыжая хустка. Рыжая ватоўка.

2. у знач. наз. ры́жы, ‑ага, м.; ры́жая, ‑ай, ж. Пра чалавека, звера з валасамі, шэрсцю чырвона-жоўтага колеру. [Ігнат:] — У той жа момант, забыўшыся і пра шкуру, смальнуў я з другога ствала. І вось тут, братка ты мой, рыжы як падхопіцца ды як сігане цераз поле. Ляўданскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ры́жы ’чырвона-жоўты’ (ТСБМ, Сцяшк.), ’чырвона-чорны’ (воран., віл., шальч., астрав., свісл., Сл. ПЗБ), ’руды’ (ЛА, 4; шчуч., Сл. ПЗБ; Бяльк.), худы (пра мяса) (ст.-дар., Нар. сл.), ’з праслойкамі мяса (пра сала)’ (ст.-дар., чэрв., Сл. ПЗБ), ’рыжы, светла-карычневы’, ’з рабаціннем на твары’ (ТС), ’чырвонашчокі’ (ПСл), ры́жае, рыжо́віна ’нятлустае мяса’ (ЛА, 4), рыжо́віны ’сала з праслойкамі’ (ст.-дар., ЛА, 4), рус. рыжий, укр. ри́жий, польск. rydzy ’рыжы’, славац. rýdzi ’чысты’, ’дабротны’, чэш. ryzí ’рыжаваты’, в.-луж., н.-луж. ryzy ’рыжы’, славен. rȋdž ’буры’, серб.-харв. rȋđ ’рыжы’, балг. ридж ’жоўта-чырвоны’, ст.-слав. рыждь. Прасл. *rydjь (корань *ryd‑: *rъd‑: *rud‑). І.‑е. корань *reudh ’чырвоны’, ’руды’ (Покарны, 1, 872–873). Звязана з руда́, рдзець, іржа, параўн. літ. rudìs ’іржа’, жам. rudéti ’ржавець’, літ. rudýnas, rudijà ’балота з іржавай, жалезістай вадой’, rùdis ’руды конь’ (Фасмер, 3, 527; Брукнер, 471; Махэк₂, 528; Скок, 3, 138–139; БЕР, 6, 252; Чарных, 2, 130).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рыжы, руды, паджары; агністы (перан.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

све́тла-ры́жы све́тло-ры́жий

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

залаці́ста-ры́жы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. залаці́ста-ры́жы залаці́ста-ры́жая залаці́ста-ры́жае залаці́ста-ры́жыя
Р. залаці́ста-ры́жага залаці́ста-ры́жай
залаці́ста-ры́жае		 залаці́ста-ры́жага залаці́ста-ры́жых
Д. залаці́ста-ры́жаму залаці́ста-ры́жай залаці́ста-ры́жаму залаці́ста-ры́жым
В. залаці́ста-ры́жы (неадуш.)
залаці́ста-ры́жага (адуш.)		 залаці́ста-ры́жую залаці́ста-ры́жае залаці́ста-ры́жыя (неадуш.)
залаці́ста-ры́жых (адуш.)
Т. залаці́ста-ры́жым залаці́ста-ры́жай
залаці́ста-ры́жаю		 залаці́ста-ры́жым залаці́ста-ры́жымі
М. залаці́ста-ры́жым залаці́ста-ры́жай залаці́ста-ры́жым залаці́ста-ры́жых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

іржа́ва-ры́жы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. іржа́ва-ры́жы іржа́ва-ры́жая іржа́ва-ры́жае іржа́ва-ры́жыя
Р. іржа́ва-ры́жага іржа́ва-ры́жай
іржа́ва-ры́жае		 іржа́ва-ры́жага іржа́ва-ры́жых
Д. іржа́ва-ры́жаму іржа́ва-ры́жай іржа́ва-ры́жаму іржа́ва-ры́жым
В. іржа́ва-ры́жы (неадуш.)
іржа́ва-ры́жага (адуш.)		 іржа́ва-ры́жую іржа́ва-ры́жае іржа́ва-ры́жыя (неадуш.)
іржа́ва-ры́жых (адуш.)
Т. іржа́ва-ры́жым іржа́ва-ры́жай
іржа́ва-ры́жаю		 іржа́ва-ры́жым іржа́ва-ры́жымі
М. іржа́ва-ры́жым іржа́ва-ры́жай іржа́ва-ры́жым іржа́ва-ры́жых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

бру́дна-ры́жы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. бру́дна-ры́жы бру́дна-ры́жая бру́дна-ры́жае бру́дна-ры́жыя
Р. бру́дна-ры́жага бру́дна-ры́жай
бру́дна-ры́жае		 бру́дна-ры́жага бру́дна-ры́жых
Д. бру́дна-ры́жаму бру́дна-ры́жай бру́дна-ры́жаму бру́дна-ры́жым
В. бру́дна-ры́жы (неадуш.)
бру́дна-ры́жага (адуш.)		 бру́дна-ры́жую бру́дна-ры́жае бру́дна-ры́жыя (неадуш.)
бру́дна-ры́жых (адуш.)
Т. бру́дна-ры́жым бру́дна-ры́жай
бру́дна-ры́жаю		 бру́дна-ры́жым бру́дна-ры́жымі
М. бру́дна-ры́жым бру́дна-ры́жай бру́дна-ры́жым бру́дна-ры́жых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)