Ручно́е

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз.
н.
Н. Ручно́е
Р. Ручно́га
Д. Ручно́му
В. Ручно́е
Т. Ручны́м
М. Ручны́м

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ручны́

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ручны́ ручна́я ручно́е ручны́я
Р. ручно́га ручно́й
ручно́е		 ручно́га ручны́х
Д. ручно́му ручно́й ручно́му ручны́м
В. ручны́ (неадуш.)
ручно́га (адуш.)		 ручну́ю ручно́е ручны́я (неадуш.)
ручны́х (адуш.)
Т. ручны́м ручно́й
ручно́ю		 ручны́м ручны́мі
М. ручны́м ручно́й ручны́м ручны́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ручны́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ручны́ ручна́я ручно́е ручны́я
Р. ручно́га ручно́й
ручно́е		 ручно́га ручны́х
Д. ручно́му ручно́й ручно́му ручны́м
В. ручны́ (неадуш.)
ручно́га (адуш.)		 ручну́ю ручно́е ручны́я (неадуш.)
ручны́х (адуш.)
Т. ручны́м ручно́й
ручно́ю		 ручны́м ручны́мі
М. ручны́м ручно́й ручны́м ручны́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прадзе́нне ср. пряде́ние;

ручно́е п. — ручно́е пряде́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ко́нна-ручны́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ко́нна-ручны́ ко́нна-ручна́я ко́нна-ручно́е ко́нна-ручны́я
Р. ко́нна-ручно́га ко́нна-ручно́й
ко́нна-ручно́е		 ко́нна-ручно́га ко́нна-ручны́х
Д. ко́нна-ручно́му ко́нна-ручно́й ко́нна-ручно́му ко́нна-ручны́м
В. ко́нна-ручны́ (неадуш.)
ко́нна-ручно́га (адуш.)		 ко́нна-ручну́ю ко́нна-ручно́е ко́нна-ручны́я (неадуш.)
ко́нна-ручны́х (адуш.)
Т. ко́нна-ручны́м ко́нна-ручно́й
ко́нна-ручно́ю		 ко́нна-ручны́м ко́нна-ручны́мі
М. ко́нна-ручны́м ко́нна-ручно́й ко́нна-ручны́м ко́нна-ручны́х

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пра́дзіва ср.

1. пряде́ние;

ручно́е п. — ручно́е пряде́ние;

2. пря́дево

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ве́ер, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Ручное прыстасаванне з пласцінак у выглядзе складнога паўкруга, якім абмахваюцца ў духату.

2. у знач. прысл. ве́ерам. Паўкругам.

Хвост в.

|| прым. ве́ерны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пряде́ние текст. прадзе́нне, -ння ср., пра́дзіва, -ва ср.;

ручно́е пряде́ние ручно́е прадзе́нне (пра́дзіва);

маши́нное пряде́ние машы́ннае прадзе́нне (пра́дзіва).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ве́ер, ‑а, м.

1. Ручное прыстасаванне ў выглядзе складнога наўкруга, якім абмахваюцца ў духату.

2. у знач. прысл. ве́ерам. Паўкругам. Свежыя кучаравыя дымы плылі з комінаў, плылі проста і шырокім веерам расплываліся пад ціхім асеннім небам. Пестрак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Рамяство́ ’вытворчасць вырабаў ручным саматужным спосабам; саматужніцтва’ (ТСБМ, Нас., Гарэц., Касп.), рамясло́ ’тс’, рэмясло́ ’ручное майстэрства, умельства’ (Ласт., Сл. ПЗБ), рэмесло́ ’рамяство, занятак’ (ТС), раме́сніцтва ’занятак рамяством’ (Байк. і Некр.). Параўн. укр. ремесло́, реме́ство ’тс’, рус. ремесло́, дыял. ремество́, польск. rzemiosło, в.-луж. rjemjesło, н.-луж. ŕemesło ’тс’, чэш. řemeslo, славац. remeslo, ст.-серб. ремезьство, ст.-слав. ремьство. Параўн. таксама ст.-літ. remẽsas ’рамеснік’, remẽstas ’рамяство’, лат. remêsis ’цясляр’, ramtýti ’секчы сякерай’, лат. ram̃stît ’секчы тупой сякерай, пілаваць тупой пілой’, ст.-прус. romestue ’сякера’, англ.-сакс. remian ’напраўляць, аднаўляць’. Фасмер (3, 469) мяркуе пра сувязь са ст.-рус. ремезъ (адзіная фіксацыя XIV ст.), рус. цвяр. ремеза́ ’спраўны, дзелавы чалавек’, што няпэўна. Паводле Віткоўскага (Зб. Русэку, 237), форма ремесло з’яўляецца з XVI ст. паланізмам ва ўсходнеславянскіх мовах, які ў пачатку XIX ст. канчаткова выцясніў з ужывання ў рускай мове формы на ‑ство (ремьство, ремество).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)