Verbum

труці́ць, тручу́, тру́ціш, тру́ціць; тру́чаны; незак., каго (што).

Знішчаць атрутай.

Т. мышэй.

|| зак. вы́труціць, -ручу, -руціш, -руціць; -ручаны.

|| наз. тручэ́нне, -я, н.

даручы́ць, -ручу́, -ру́чыш, -ру́чыць; -ру́чаны; зак., каму каго-што.

1. Ускласці на каго-н. абавязак выканаць што-н.

Д. яму праверыць работу.

2. Даверыць каго-, што-н. чыім-н. клопатам, апецы.

Нагляд за дзецьмі даручылі вопытнай няньцы.

|| незак. даруча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

адкруці́ць, -ручу́, -ру́ціш, -ру́ціць; -ру́чаны; зак., што.

1. Круцячы, аддзяліць, зняць, адшрубаваць; адарваць.

А. дрот.

А. гайку.

А. кран.

2. Павярнуўшы ўбок, адкрыць; раскручваючы, разгарнуць, раскрыць.

А. кран.

А. паперу.

○

Адкруціць галаву (вушы) каму (разм., незадав.) — пагроза пакараць, расправіцца.

|| незак. адкру́чваць, -аю, -аеш, -ае.

абкруці́ць, -ручу́, -ру́ціш, -ру́ціць; -ру́чаны; зак.

1. што. Абматаць, абвіць што-н. вакол чаго-н.

А. шалік вакол шыі.

2. што. Заматаць, укруціць што-н. чым-н.; загарнуць у што-н., ахінуць чым-н. з усіх бакоў.

А. нагу бінтам.

3. каго. Абхітрыць (разм.).

Абкруціў мужык пана.

|| незак. абкру́чваць, -аю, -аеш, -ае.

укруці́ць, -ручу́, -ру́ціш, -ру́ціць; -ру́чаны; зак.

1. што ў што. Круцячы, уставіць.

У. лямпачку ў патрон.

2. каго-што ў што. Захутаць, завінуць.

У. дзіця ў коўдру.

У. каўбасу ў паперу.

3. што. Убавіць, прыкруціць што-н.

У. кнот у лямпе.

4. што ў што. Уматаць у што-н.

У. канец вяроўкі ў кола.

5. што. Махлюючы, прысвоіць, не аддаць чаго-н. узятага, пазычанага (разм.).

У. дваццаць пяць рублёў.

|| незак. укру́чваць, -аю, -аеш, -ае.

накруці́ць, -ручу́, -ру́ціш, -ру́ціць; -ру́чаны; зак.

1. што і чаго. Навіць, наматаць на што-н.

Н. нітак на шпульку.

2. што. Навінціць на што-н.

Н. гайку на болт.

3. чаго. Насвідраваць адтулін, дзірак.

4. перан., што і чаго. Вельмі ўскладніць што-н., нарабіць чаго-н. мудрагелістага (разм.).

Н. многа лішняга ў гневе.

5. што. Прывесці ў дзеянне спружыну якога-н. механізма (разм.).

Н. будзільнік.

◊

Накруціць вушы каму (разм.) — пакараць каго-н., пацягаўшы за вушы.

Накруціць хвост каму (разм.) — даць наганяй, прабраць каго-н. за што-н.

|| незак. накру́чваць, -аю, -аеш, -ае.