ру́мза, -ы, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -е, -ай (-аю), ж., мн. -ы, румз і -аў (разм., неадабр.).
Чалавек, які многа і часта плача; плакса.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ру́мза
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ру́мза |
ру́мзы |
| Р. |
ру́мзы |
ру́мз
румзаў |
| Д. |
ру́мзу |
ру́мзам |
| В. |
ру́мзу |
ру́мз
румзаў |
| Т. |
ру́мзам |
ру́мзамі |
| М. |
ру́мзе |
ру́мзах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ру́мза
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ру́мза |
ру́мзы |
| Р. |
ру́мзы |
ру́мз
румзаў |
| Д. |
ру́мзе |
ру́мзам |
| В. |
ру́мзу |
ру́мз
румзаў |
| Т. |
ру́мзай
ру́мзаю |
ру́мзамі |
| М. |
ру́мзе |
ру́мзах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ру́мза м. и ж., разг. пла́кса, ню́ня
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ру́мза, ‑ы, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑е, Т ‑ай (аю), ж.
Разм. Той (тая), хто многа, без дастатковай прычыны плача; плакса. У дзяўчынкі на вачах нагарнуліся слёзы, але яна не плакала, бо не была румзай. Рылько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ру́мза ’плакса’, ру́мзаць ’перарывіста і надакучліва плакаць’ (ТСБМ); ру́мзы ’вочы заплаканыя’, румзы распускаць ’плакаць беспрычынна’ (мсцісл., Юрч. Сін.), ру́мза, рю́мза ’плакса’ (Бяльк.), ру́мало ’тс’ (ТС), ру́маць ’румзаць’ (ТС). Параўн. таксама рю́мать ’плакаць, хныкаць’ (Растарг.), укр. рю́мати ’няўцешна плакаць’. Гл. рум 1; нарашчэнне ‑з‑ (‑с‑) характарызуе інтэнсіўнасць дзеяння.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сю́мзяць ’плакаць, капрызіць’ (Сцяшк. Сл.). Відаць, гукапераймальнага паходжання, параўн. румзаць ’тс’ (гл. румза).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лю́мза (экспр.) ’плаксун, плаксуха’ (кобр., Нар. лекс.). Да ру́мза ’тс’ якое Фасмер (3, 533) лічыць гукапераймальным.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Рэві́ла, рэвіло ’усеагульны роў; плакса’ (ТС). Экспрэсіўная форма з адценнем узмацняльнасці ад раўці (гл. роў 2), аналагічна мазіла ’мазь’ (З нар. сл.), равула ’румза’ (Нар. лекс.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
реву́нья разг. раву́ха, -хі ж., ру́мза, -зы ж., пла́кса, -сы ж., плаксу́ха, -хі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)