ро́д

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ро́д ро́ды
Р. ро́ду ро́даў
Д. ро́ду ро́дам
В. ро́д ро́ды
Т. ро́дам ро́дамі
М. ро́дзе ро́дах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

або́е

‘для мужчынскага і жаночага роду’

лічэбнік, зборны

мн.
-
Н. або́е
Р. абаі́х
Д. абаі́м
В. абаі́х
Т. абаі́мі
М. абаі́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

абе́дзве

‘для жаночага роду’

лічэбнік, зборны

мн.
ж.
Н. абе́дзве
Р. абе́дзвюх
Д. абе́дзвюм
В. абе́дзве (неадуш.)
абе́дзвюх (адуш.)
Т. абе́дзвюма
М. абе́дзвюх

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

або́два

‘для мужчынскага роду’

лічэбнік, зборны

мн.
м.
Н. або́два
Р. або́двух
Д. або́двум
В. або́два (неадуш.)
або́двух (адуш.)
Т. або́двума
М. або́двух

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

або́два

‘для ніякага роду’

лічэбнік, зборны

мн.
н.
Н. або́два
Р. або́двух
Д. або́двум
В. або́два (неадуш.)
або́двух (адуш.)
Т. або́двума
М. або́двух

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

сарлы́к

‘млекакормячае з роду быкоў’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. сарлы́к сарлы́кі
Р. сарлы́ка сарлы́каў
Д. сарлы́ку сарлы́кам
В. сарлы́ка сарлы́каў
Т. сарлы́кам сарлы́камі
М. сарлы́ку сарлы́ках

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

слепорождённый

1. прил. слепанаро́джаны; сляпы́ ад ро́ду;

2. сущ. слепанаро́джаны, -нага м.; сляпы́ ад ро́ду.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ро́давы¹, -ая, -ае.

1. Які мае адносіны да роду¹ (у 1 і 2 знач.), радавы.

Р. лад.

2. Які належыць роду¹ (у 2 знач.), перадаецца з пакалення ў пакаленне.

Р. побыт.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

род (род. ро́ду) м., в разн. знач. род;

чалаве́чы р. — челове́ческий род;

ва ўсім ро́дзе не было́ тако́га — во всём роду́ не́ было тако́го;

р. збро́і — род ору́жия;

р. войск — род войск;

р. заня́ткаў — род заня́тий;

○ мужчы́нскі р. — грам. мужско́й род;

жано́чы р. — грам. же́нский род;

нія́кі р. — грам. сре́дний род;

◊ з ро́ду ў р. — из ро́да в род;

на раду́ напі́сана — на роду́ напи́сано;

ад ро́ду — о́т роду;

без ро́ду і пле́мені — без ро́ду и пле́мени

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

род, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Асноўная грамадская арганізацыя першабытнаабшчыннага ладу, аб’яднаная сваяцтвам і агульнасцю гаспадаркі.

Старэйшына роду.

2. Рад пакаленняў, якія паходзяць ад аднаго продка, а таксама ўвогуле пакаленне.

Са знатнага роду.

Весці свой р. ад каго-н. (паходзіць ад каго-н.). Родам гараджанін. 3 роду ў р. (з пакалення ў пакаленне). Без роду, без племені (пра чалавека невядомага паходжання; уст.). Ні роду ні племені (пра чалавека адзінокага, без родных; уст.). Гэта ў іх у родзе (па спадчыннасці). Р. чалавечы (людзі).

3. У сістэматыцы жывёл і раслін: група, якая аб’ядноўвае некалькі відаў, што валодаюць агульнымі прыметамі.

◊

Ад (з) роду (разм.) — ад самага нараджэння.

На раду напісана што (разм.) — прадвызначана.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)