рато́нда

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. рато́нда рато́нды
Р. рато́нды рато́нд
рато́ндаў
Д. рато́ндзе рато́ндам
В. рато́нду рато́нды
Т. рато́ндай
рато́ндаю		 рато́ндамі
М. рато́ндзе рато́ндах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

рато́нда¹, -ы, ДМ -ндзе, мн. -ы, -то́нд і -то́ндаў, ж. (спец.).

Круглы або паўкруглы невялікі будынак, звычайна з купалам.

|| прым. рато́ндавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рато́нда², -ы, ДМ -ндзе, мн. -ы, -то́нд і -аў, ж.

Верхняе цёплае жаночае адзенне без рукавоў у выглядзе доўгай накідкі, распаўсюджанае ў канцы 19 — пачатку 20 ст.

|| прым. рато́ндавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рато́нда ж., в разн. знач. рото́нда

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рато́нда, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.

1. Круглая пабудова (будынак, павільён, зала), звычайна акружаная калонамі і ўпрыгожаная купалам. Над абрывам узвышаецца каля прыстані каменная белая вежа — альтанка ў выглядзе ратонды. В. Вольскі.

2. Верхняе жаночае цёплае адзенне ў выглядзе доўгай накідкі без рукавоў, распаўсюджанае ў канцы 19 — пачатку 20 стст. Аксамітная ратонда.

[Ад лац. rotundus — круглы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Рато́нда 1 ’круглая пабудова’ (ТСБМ), ’тоўстая жанчына’ (Сл. ПЗБ), параўн. польск. жарг. rotunda ’таўсцяк’. Праз польскую з лац. rotundus ’круглы’.

Рато́нда 2 ’жаночая доўгая накідка без рукавоў’ (ТСБМ), ратэ́нда ’шырокае адзенне’ (Сл. рэг. лекс.), параўн. рус. рото́нда ’жаночы плашч без рукавоў’. Праз польск. rotunda ’тып пелерыны ці спадніцы’ (Віткоўскі, Słownik, 166) з франц. rotonde ’тс’, што да лац. rotundus ’круглы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рото́нда в разн. знач. рато́нда, -ды ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ратато́нда ’няўдалы чалавек’ (Сл. рэг. лекс.). Магчыма, экспрэсіўнае пашырэнне ратонда (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рыто́нда, рыто́н ’ратонда’ (воран., трак., ігн., Сл. ПЗБ), рыто́рда ’накідка з воўны’ (Сл. Гродз.). З італ. rotonda ’круглая’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)