растрапа́ць, -траплю́, -трэ́плеш, -трэ́пле; -трапі́; -трапа́ны; зак., што.

1. гл. трапаць.

2. Раскалмаціць, раскідаць у беспарадку.

Вецер растрапаў валасы.

|| незак. растрэ́пваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

растрапа́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. растраплю́ растрэ́плем
2-я ас. растрэ́плеш растрэ́плеце
3-я ас. растрэ́пле растрэ́плюць
Прошлы час
м. растрапа́ў растрапа́лі
ж. растрапа́ла
н. растрапа́ла
Дзеепрыслоўе
прош. час растрапа́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

растрапа́ць сов. растрепа́ть; (волосы — ещё) взлохма́тить, взъеро́шить;

р. пяньку́ — растрепа́ть пеньку́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

растрапа́ць, ‑траплю, ‑трэплеш, ‑трэпле; зак., што.

Раскалмаціць, раскідаць у беспарадку. Вецер растрапаў валасы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трапа́ць, траплю́, трэ́плеш, трэ́пле; трапі́; трапа́ны; незак.

1. што. Ачышчаць валакно, выбіваючы кастрыцу спецыяльнай прыладай.

Т. лён.

2. каго. Ласкава пагладжваць, пастукваць рукой, пальцамі.

Т. па плячах.

3. што. Тузаць, гайдаць (пра вецер).

Вецер трапаў хустачку на галаве.

4. каго-што. Біць, калаціць, уцягваць у баявыя сутычкі.

Т. варожыя войскі.

5. Ісці вялікую адлегласць (разм.).

Трапаў пяць кіламетраў пехатой.

◊

Трапаць нервы (разм., неадабр.) — хвалявацца; моцна нерваваць каго-н.

|| зак. патрапа́ць, -раплю́, -рэ́плеш, -рэ́пле; -рапі́; -рапа́ны (да 1, 2 і 4 знач.) і растрапа́ць, -раплю́, -рэ́плеш, -рэ́пле; -рапі́; -рапа́ны (да 3 знач.).

|| наз. трапа́нне, -я, н. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

растрэ́пваць гл. растрапаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

растрепа́ть сов.

1. разг. растрапа́ць, пашарпа́ць, падра́ць;

2. (взлохматить, взъерошить) разг. растрапа́ць, раскудла́ціць;

3. (лён, пеньку) растрапа́ць, атрапа́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

раскалашма́ціць, -ма́чу, -ма́ціш. -ма́ціць; -ма́чаны; зак., каго-што (разм.).

Разбіць, растрапаць; разграміць у бойцы.

Р. гарнізон праціўніка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

раскудла́ціць, -ла́чу, -ла́ціш, -ла́ціць; -ла́ч; -ла́чаны; зак., што (разм.).

Растрапаць; зрабіць кудлатым.

|| незак. раскудла́чваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

размача́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак., што.

Растрапаць, раздзяліць на валокны.

Р. канец вяроўкі.

|| незак. размача́льваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)