расстано́ўка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
расстано́ўка |
расстано́ўкі |
| Р. |
расстано́ўкі |
расстано́вак |
| Д. |
расстано́ўцы |
расстано́ўкам |
| В. |
расстано́ўку |
расстано́ўкі |
| Т. |
расстано́ўкай
расстано́ўкаю |
расстано́ўкамі |
| М. |
расстано́ўцы |
расстано́ўках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
расстано́ўка, -і, ДМ -но́ўцы, ж.
1. гл. расставіць.
2. Р мн. -но́вак. Парадак, паслядоўнасць у размяшчэнні чаго-н.
Правільная р. знакаў прыпынку.
3. Р мн. -но́вак. Кароткая паўза пры размове, пры выкананні чаго-н.
Чытаць верш з расстаноўкай.
|| прым. расстано́вачны, -ая, -ае (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
расстано́ўка ж., в разн. знач. расстано́вка;
р. зна́каў прыпы́нку — расстано́вка зна́ков препина́ния;
р. сіл — расстано́вка сил
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
расстано́ўка, ‑і, ДМ ‑ноўцы, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. расставіць.
2. Р мн. ‑новак. Парадак, паслядоўнасць у размяшчэнні чаго‑н. Расстаноўка знакаў прыпынку. □ Самой расстаноўкай вершаў у нізцы Багдановіч нібы паказвае гісторыю ўзаемаадносін чалавека і прыроды. Лойка.
3. Р мн. ‑новак. Кароткія перапынкі пры размове, пры выкананні чаго‑н. Хабібулін узняў на нас нейкія чужыя вочы і, адвёўшы погляд, з расстаноўкай прагаварыў: — Няма Цімчанкі. Згарэў... Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расста́віць, -та́ўлю, -та́віш, -та́віць; -та́ўлены; зак.
1. каго-што. Размясціць, паставіць якім-н. чынам, парадкам.
Р. кнігі на паліцах.
2. што. Паставіць так, каб павялічылася адлегласць паміж чым-н.
Р. ногі.
3. што. Рассунуўшы, устанавіць для карыстання што-н. рассоўнае, раскладное.
Р. раскладушку.
|| незак. расстаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. расстано́ўка, -і, ДМ -но́ўцы, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рубрыка́цыя, ‑і, ж.
Размеркаванне, расстаноўка па рубрыках.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расстано́вка ж.
1. (действие) расстано́ўка, -кі ж.;
расстано́вка зна́ков препина́ния расстано́ўка зна́каў прыпы́нку;
2. (пауза) разг. прыпы́нак, -нку м.;
чита́ть с расстано́вками чыта́ць з прыпы́нкамі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
няўзго́дненасць, ‑і, ж.
Уласцівасць няўзгодненага; адсутнасць узгодненасці. Кампазіцыйная няўзгодненасць асобных раздзелаў, непрадуманая расстаноўка акцэнтаў прывялі да таго, што паэма, па сутнасці, распадаецца на два асобныя творы. Рагойша.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разра́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
1. Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. разраджаць — разрадзіць.
2. перан. Аслабленне напружання. Аркестр, як навінка і вясёлая разрадка ў суровым партызанскім жыцці, карыстаўся доўгі час павышанай увагай. Шахавец. Гумар у апавяданні пра гераічнае або трагічнае часта служыць для разрадкі, аслаблення выключна напружанага дзеяння, вострых сітуацый. Дзюбайла.
3. Разрэджаная расстаноўка літар у слове для выдзялення яго ў тэксце.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спуск, ‑а і ‑у, м.
1. ‑у. Дзеянне паводле дзеясл. спускаць — спусціць (у 1–3, 6–8 і 11 знач.) і спускацца — спусціцца (у 1, 2 і 5 знач.).
2. ‑а. Месца, па якім спускаюцца ўніз, нахіленая плоскасць. Найгорш было сыходзіць на крутым спуску каля суседняй вуліцы. Пальчэўскі. Са свістам і галёканнем праходзіла чарада гарадскіх падлеткаў, шукаючы спуска да ракі. Ракітны.
3. ‑а. Кручок у агнястрэльнай зброі, які націскаюць пальцам, каб зрабіць выстрал; спускавы кручок. // Прыстасаванне ў фота- і кінаапараце для адкрывання затвора аб’ектыва.
4. ‑а. Сталярная прылада з доўгай калодкай для выраўноўвання паверхні; фуганак.
5. ‑а. Спец. Пропуск у верхняй частцы старонкі перад пачаткам раздзела кнігі.
6. ‑а. Спец. Расстаноўка звярстаных палос набору ў такім парадку, які забяспечвае правільную паслядоўнасць старонак.
•••
Не даць спуску каму гл. даць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)