рассе́йваць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. рассе́йваю рассе́йваем
2-я ас. рассе́йваеш рассе́йваеце
3-я ас. рассе́йвае рассе́йваюць
Прошлы час
м. рассе́йваў рассе́йвалі
ж. рассе́йвала
н. рассе́йвала
Загадны лад
2-я ас. рассе́йвай рассе́йвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час рассе́йваючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

рассе́йваць несов., в разн. знач. рассе́ивать; см. рассе́яць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рассе́йваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да рассеяць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рассе́яць, -се́ю, -се́еш, -се́е; -се́й; -се́яны; зак.

1. што. Пасеяць.

Р. ячмень.

2. каго-што. Прымусіць разысціся; разагнаць.

Р. ворага па лесе.

3. Аслабіць, зрабіць менш моцным у выніку распаўсюджання ў розныя бакі.

Р. святло.

4. перан., што. Прымусіць знікнуць, прайсці (пра якое-н. непрыемнае пачуццё).

|| незак. рассе́йваць, -аю, -аеш, -ае і рассява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 знач.).

|| наз. рассе́ў, -се́ву, м. (да 1 знач.), рассе́йванне, -я, н., рассява́нне, -я, н. (да 1 знач.) і рассе́янне, -я, н. (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рассе́ивать несов.

1. (разгонять) разганя́ць;

2. (свет, энергию) рассе́йваць;

3. перен. (сомнения, тревогу) рассе́йваць, разве́йваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рассе́йвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да рассеяцца.

2. Зал. да рассейваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рассе́йвацца несов., возвр., страд. рассе́иваться; см. рассе́яцца, рассе́йваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дыспергава́ць

‘рассеяць (рассейваць) што-небудзь у выглядзе дробных часцінак у якім-небудзь асяроддзі’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. дыспергу́ю дыспергу́ем
2-я ас. дыспергу́еш дыспергу́еце
3-я ас. дыспергу́е дыспергу́юць
Прошлы час
м. дыспергава́ў дыспергава́лі
ж. дыспергава́ла
н. дыспергава́ла
Загадны лад
2-я ас. дыспергу́й дыспергу́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час дыспергу́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дыспергава́ць

‘рассеяць (рассейваць) што-небудзь у выглядзе дробных часцінак у якім-небудзь асяроддзі’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. дыспергу́ю дыспергу́ем
2-я ас. дыспергу́еш дыспергу́еце
3-я ас. дыспергу́е дыспергу́юць
Прошлы час
м. дыспергава́ў дыспергава́лі
ж. дыспергава́ла
н. дыспергава́ла
Загадны лад
2-я ас. дыспергу́й дыспергу́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час дыспергава́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Разважа́ць ’абмяркоўваць, узважваць усе аргументы за і супраць’ (Нас.), ’рассейваць трывогу, суцяшаць’ (Нас., Сержп.). Паводле Насовіча (там жа, 546), ад вага́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)