распу́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны: зак., каго-што.

Вызваліць ад пута, путаў.

Р. каня.

|| незак. распу́тваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. распу́тванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

распу́таць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. распу́таю распу́таем
2-я ас. распу́таеш распу́таеце
3-я ас. распу́тае распу́таюць
Прошлы час
м. распу́таў распу́талі
ж. распу́тала
н. распу́тала
Загадны лад
2-я ас. распу́тай распу́тайце
Дзеепрыслоўе
прош. час распу́таўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

распу́таць сов. (освободить от пут) распу́тать;

р. каня́ — распу́тать ло́шадь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

распу́таць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Вызваліць ад пута, путаў. [Сцёпка] дрыготкімі рукамі распутаў каня, узлез яму на спіну... Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распу́таны распу́танный; см. распу́таць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

распу́тваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да распутаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распу́таны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад распутаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

растрыно́жыць

‘распутаць каго-небудзь, што-небудзь (растрыножыць ногі каня)’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. растрыно́жу растрыно́жым
2-я ас. растрыно́жыш растрыно́жыце
3-я ас. растрыно́жыць растрыно́жаць
Прошлы час
м. растрыно́жыў растрыно́жылі
ж. растрыно́жыла
н. растрыно́жыла
Загадны лад
2-я ас. растрыно́ж растрыно́жце
Дзеепрыслоўе
прош. час растрыно́жыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

распу́тать сов.

1. (снять путы) распу́таць;

2. (привести в порядок запутанное) перен. разблы́таць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Распраста́ць ’зрабіць простым, роўным; разагнуць; выцягнуць’ (Нас.; ашм., Стан.; ТСБМ), распраста́ць, ріспря́стыць ’распутаць, зняць путы з коней, разпрэгчы каня’, рыспрыста́ць ’распасцерці, распластаць’ (Бяльк.), роспро́статы ’вызваліць ад чаго-небудзь, разлучыць, пазбавіць чаго-небудзь’ (Лексика Пол.), роспро́статыся ’вызваліцца ад чаго-небудзь’, ’разлучыцца з кім-небудзь’ (Сл. Брэс.), ’вызваліць ад путаў’ (Байк. і Некр.). Параўн. укр. роспро́стати ’выраўняць, расправіць’, рус. дыял. распроста́ть ’апустошыць’, і асабліва славен. pròst ’вызвалены, вольны’. Гл. просты.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)