ра́нт

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ра́нт ра́нты
Р. ра́нта ра́нтаў
Д. ра́нту ра́нтам
В. ра́нт ра́нты
Т. ра́нтам ра́нтамі
М. ра́нце ра́нтах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

рант, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

Вузкая палоска скуры па краях абутку, да якой прышываюцца адначасова падэшва і верх абутку.

|| прым. ра́нтавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рант м., сапож. рант

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рант рант, род. ра́нта м.;

о́бувь на ранту́ абу́так на ра́нтах.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рант, ‑а, М ‑нце, м.

Вузкая палоска скуры па краях абутку, да якой прышываюцца адначасова падэшва і верх абутку. Прынесла маці .. [боцікі] увечары з мястэчка — чорненькія, бліскучыя, з чырвонымі падэшвамі .. І абцасы, і ранты блішчаць, б[ы] насмолены!.. Брыль.

[Ням. Rand.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Рант ’вузкая палоска скуры па краях абутку’ (ТСБМ; дзятл., Сл. ПЗБ; Лексика Пол., ТС), ра́нец ’тс’ (ТС), ’вузкая палоска скуры для сшывання кажуха’ (Лексика Пол.), параўн. рус. рант, польск. rant ’палоска скуры, да якой мацуецца падэшва’. Запазычанне з ням. Rand ’кайма, рант’, ’край леса’, ’палі кнігі’, параўн. ст.-в.-ням. Rant, Ranft ’акрайчык хлеба’, англ. rand ’край, кромка’, ст.-англ. rand ’край, шчыт’, ст.-ісл. rąnd ’тс’ (Лявіцкі, 2, 93). Развіццё семантыкі ад ’край’ да ’акантоўка’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ра́нтавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае рант. Рантавы абутак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ На́рапкам ’імкліва, нечакана?’: ён паяўляўся нарапкам (Скрыгай). Відаць, з ’ на‑рант‑нам, першапачаткова *на‑рапт‑ кі, параўн. напрасткі і пад., гл. рант ’парыў’, раптам ’нечакана’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ра́мцік ’кант’ (Ласт.). У выніку мены н > м ад рант (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ра́птуг ’залп’ (Ласт.). Відавочна, штучнае аўтарскае ўтварэнне на базе кораня рапт‑ (гл. рант, раптам), аформленага агрэсіўным суфіксам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)