разумо́вы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. разумо́вы разумо́вая разумо́вае разумо́выя
Р. разумо́вага разумо́вай
разумо́вае		 разумо́вага разумо́вых
Д. разумо́ваму разумо́вай разумо́ваму разумо́вым
В. разумо́вы (неадуш.)
разумо́вага (адуш.)		 разумо́вую разумо́вае разумо́выя (неадуш.)
разумо́вых (адуш.)
Т. разумо́вым разумо́вай
разумо́ваю		 разумо́вым разумо́вымі
М. разумо́вым разумо́вай разумо́вым разумо́вых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

абстра́ктна-разумо́вы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. абстра́ктна-разумо́вы абстра́ктна-разумо́вая абстра́ктна-разумо́вае абстра́ктна-разумо́выя
Р. абстра́ктна-разумо́вага абстра́ктна-разумо́вай
абстра́ктна-разумо́вае		 абстра́ктна-разумо́вага абстра́ктна-разумо́вых
Д. абстра́ктна-разумо́ваму абстра́ктна-разумо́вай абстра́ктна-разумо́ваму абстра́ктна-разумо́вым
В. абстра́ктна-разумо́вы (неадуш.)
абстра́ктна-разумо́вага (адуш.)		 абстра́ктна-разумо́вую абстра́ктна-разумо́вае абстра́ктна-разумо́выя (неадуш.)
абстра́ктна-разумо́вых (адуш.)
Т. абстра́ктна-разумо́вым абстра́ктна-разумо́вай
абстра́ктна-разумо́ваю		 абстра́ктна-разумо́вым абстра́ктна-разумо́вымі
М. абстра́ктна-разумо́вым абстра́ктна-разумо́вай абстра́ктна-разумо́вым абстра́ктна-разумо́вых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ба́чанне, -я, н.

1. гл. бачыць.

2. Разумовае ўсведамленне, успрыманне навакольнага свету.

Паэтычнае б. жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

намага́нне, -я, н.

1. гл. намагацца.

2. Фізічнае, разумовае або душэўнае напружанне, накіраванае на што-н.

Прыкласці ўсе намаганні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скудоу́мие ср., уст. разумо́вае ўбо́ства, прыдуркава́тасць, -ці ж., убо́ства ду́мкі;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разумо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Звязаны з дзейнасцю розуму, свядомасцю. Разумовыя здольнасці. Разумовае напружанне. Разумовае развіццё. // Які патрабуе напружанай працы розуму, думкі. Разумовая праца.

2. Які існуе або ўяўляецца толькі ў думках. І разумоваму зроку слухачоў упершыню з-за шыза-ліловай заслоны стагоддзяў паўставалі вобразы, тварэнні невядомых забытых майстроў, дойлідаў. Ліс.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абсалю́т, -у, М -лю́це, м. (кніжн.).

1. У ідэалістычнай філасофіі: вечная нязменная першааснова ўсяго існага (дух, ідэя, бажаство).

2. Нешта безадноснае, незалежнае, самаіснае.

Узвесці ў а.

3. Мяжа дасканаласці, узор; найвышэйшае разумовае ўяўленне пра што-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

самаразвіццё, ‑я, н.

1. Разумовае, фізічнае развіццё чалавека шляхам самастойных заняткаў, практыкаванняў.

2. Спец. Развіццё, выкліканае сілай унутраных прычын незалежна ад знешніх фактараў; самарух. Самаразвіццё матэрыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абсалю́т, ‑у, М ‑люце, м.

Кніжн. У ідэалістычнай філасофіі — вечная, нязменная першааснова ўсяго існага (дух, ідэя); у рэлігіі — боская сіла. Узвесці ў абсалют. // Нешта безадноснае, нічым не абумоўленае, незалежнае, самаіснае. // Найвышэйшае разумовае ўяўленне пра што‑н.; узор, мяжа дасканаласці. Абсалют ідэйнай чысціні.

[Ад лац. absolutus— самастойны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

намага́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. намагацца — намагчыся.

2. Фізічнае, разумовае або душэўнае напружанне, накіраванае на што‑н. З вялікім намаганнем.. [старому] ўдалося сесці. Мележ. Зямля шчодра дзякуе клапатліваму працаўніку за яго турботы і намаганні. «Полымя». Мікалай адчуў, што хвалюецца, і прыклаў усе намаганні, каб супакоіцца. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)