радавы́², -а́я, -о́е.
1. Які нічым не вызначаецца сярод іншых; просты, звычайны.
Р. работнік.
Р. член арганізацыі.
2. Які не належыць да каманднага, начальніцкага складу.
Р. баец.
3. у знач. наз. радавы́, -о́га, мн. -ы́я, -ы́х, м. Тое, што і салдат (у 1 знач.).
Гвардыі р.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
радавы́⁴, -а́я, -о́е.
Зроблены з грубай ільняной пражы; зрэбны.
Радавое палатно.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
радавы́³, -а́я, -о́е.
1. Які мае адносіны да роду (у 2 знач.).
Р. абрад.
2. Спадчынны, родавы.
Радавая маёмасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
радавы́ 1, ‑ая, ‑ое.
1. Звычайны, просты, які нічым не вылучаецца сярод іншых. Радавы выпадак. Радавы чытач. □ Камандзір «Міцька» — гэта быў радавы савецкі чалавек, камсамолец з кубанскай станіцы. Брыль. [Асташонак:] — Жыццё ствараюць звычайныя, радавыя людзі. Іх — мільёны! Знатных жа — адзінкі. Ваданосаў. // Такі, які не займаецца кіруючай работай. Гаварылі стары майстар, інжынер, радавыя рабочыя. Кавалёў. / у знач. наз. радавы́, ‑ога, м. Партыя. Я — адзін з яе радавых. Танк.
2. Які не належыць да каманднага саставу; не з’яўляецца камандным (пра ваеннаслужачых). Радавы салдат. □ Між тым якраз у той час праславіўся дзед Талаш як ваяка, ды які яшчэ ваяка: чырвоны партызан, і не радавы, не просты партызан! Колас. // у знач. наз. радавы́, ‑ога, м. Салдат. [Васіль] прайшоў праз усю вайну. Вырас з радавога да капітана, камандзіра роты. Шамякін. Для ўсіх — і радавых і генералаў — Нялёгкім быў той першы год вайны. Прыходзька.
радавы́ 2, ‑ая, ‑ое.
Тое, што і радковы. Радавая пасадка бульбы. Радавая веялка.
радавы́ 3, ‑ая, ‑ое.
1. Які мае адносіны да роду (у 2 знач.). Спраўляць радавы абрад.
2. Які пераходзіць у адным родзе з пакалення ў пакаленне; спадчынны; родавы. Радавая маёмасць. Радавая прафесія. Радавая спадчына. □ Пальцы [Луцкевіча] ўпрыгожвалі два масіўныя пярсцёнкі: адзін з пячаткай, на якой быў радавы шляхецкі герб «Навіна», на другім — масонскі знак. Машара. Сані з целам павольна прасоўваліся па снежнай дарозе да радавога маёнтка. Караткевіч.
радавы́ 4, ‑ая, ‑ое.
Зроблены з грубай ільняной пражы; зрэбны. Радавая тканіна. // Звязаны з апрацоўкай такой пражы і вырабам тканіны з яе. На сход прыйшлі былі Цімох з Лявонам; зайшла Макрына да Атрахіміхі — адносіла пазычанае радавое бёрда ў адзінаццаць з палавінаю пасмаў. Баранавых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
радавы́
I
1. прил. (не принадлежащий к руководящему, командному составу) рядово́й;
р. член па́ртыі — рядово́й член па́ртии;
р. саста́ў — рядово́й соста́в;
2. сущ. рядово́й;
гва́рдыі р. — гва́рдии рядово́й
II (о посеве, с.-х. орудиях) рядово́й;
р. пасе́ў — рядово́й посе́в;
○ ~ва́я се́ялка — рядова́я се́ялка
III в разн. знач. родово́й; (наследственный — ещё) пото́мственный
IV (о ткани) дерю́жный, поско́нный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рад¹, -а, М -дзе, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Лінія роўна размешчаных аднародных прадметаў.
Р. пладовых дрэў.
Стаяць радамі.
2. Сукупнасць з’яў, падзей і пад., якія ідуць адно за адным.
Рады пакаленняў.
3. Некаторая, звычайна немалая колькасць чаго-н.; шэраг.
Праслухалі р. лекцый.
4. толькі мн. Склад, асяроддзе.
У радах арміі.
5. Магазіны, ларкі, размешчаныя ў адну лінію.
Гандлёвыя рады.
6. Прабор у валасах.
Расчэсаныя на р. валасы.
◊
У першых радах — уперадзе ўсіх.
|| памянш. радо́к, -дка́, мн. -дкі́ -дко́ў, м. (да 1 і 6 знач.); прым. радко́вы, -ая, -ае і радавы́, -а́я, -о́е (да 1 знач.; спец.).
Радковая сяўба.
Радковая сеялка.
Радавая пасадка бульбы.
Радавая сеялка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рядово́й
1. прил. радавы́;
рядово́й бое́ц радавы́ бае́ц;
рядово́й рабо́тник радавы́ рабо́тнік;
2. сущ., воен. радавы́, -во́га м.;
3. (о посеве) с.-х. радавы́, радко́вы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дю́жинный звыча́йны; (рядовой) радавы́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
общи́нно-родово́й абшчы́нна-радавы́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)