раго́жа
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
раго́жа |
раго́жы |
| Р. |
раго́жы |
раго́ж |
| Д. |
раго́жы |
раго́жам |
| В. |
раго́жу |
раго́жы |
| Т. |
раго́жай
раго́жаю |
раго́жамі |
| М. |
раго́жы |
раго́жах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
раго́жа, -ы, ж.
Грубая тканіна, плеценая звычайна з лубяных палосак (для накрывання, упакоўкі чаго-н.).
Пакласці каля дзвярэй кусок рагожы.
|| памянш. раго́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак.
|| прым. раго́жны, -ая, -ае.
Рагожная тканіна.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
раго́жа ж. рого́жа;
◊ з радна́ ў ~жу — погов. из кулька́ в рого́жку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
раго́жа, ‑ы, ж.
Грубая плеценая тканіна з лубяных палосак (для ўпакоўкі, накрывання чаго‑н. і пад.). Выбягаюць з класнага вагона салдаты, грузяць у цяплушкі .. запакаваную ў рагожу мэблю. Лужанін. // Мачалка з лубяных палосак; вяхотка. Каля дзвярэй некалькі старэнькіх дзядкоў неміласэрна церлі адзін аднаму рагожамі спіны. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Раго́жа, раго́жка ’грубая ўпаковачная тканіна’, ’посцілка’, ’тканіна рэдкага перапляцення’ (ТСБМ), рого́жа, рэдка рого́га ’сплеценая з травы посцілка’ (ТС), раго́шка ’мачалка з лубяных палосак’ (Сл. ПЗБ), раво́шка ’мачалка’ (Сцяшк. Сл.), рус. рого́жа, укр. рого́жа, польск. rogoża, чэш. і слав. rohož ’рагожа’, ’пляцёнка з чароту, саломы’, славен. rogóža ’чаротавы верх вазка’, серб. ро̀гожина, харв. rógožina ’цыноўка з рагожы’, балг. рого́жка ’тс’. Прасл. *rogoža вытворане ад *rogozъ ’чарот, трыснёг’ (Фасмер, 3, 490). Махэк₂ (420) адносіць слова разам з нова-в.-ням. Rohr ’камыш’, гоц. raus, герм. *rauza‑ да рэліктаў “праеўрапейскага”. Гл. таксама наступнае слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ко́нская раго́жа ’касач жоўты, Iris pseudacorus L.’ (Нар. лекс.). Да конь© (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
раго́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж.
1. гл. рагожа.
2. Баваўняная або палатняная тканіна з папарным перапляценнем ніці.
Сукенка з рагожкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цыно́ўка, -і, ДМ -но́ўцы, мн. -і, -но́вак, ж.
Шчыльная плеценая рагожа з якога-н. грубага матэрыялу (лыка, трыснягу і пад.).
|| прым. цыно́вачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
раго́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Р мн. ‑жак; ж.
1. Памянш. да рагожа. // Падсцілка з рагожы.
2. Баваўняная або палатняная тканіна, ніці ў якой пераплятаюцца папарна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)