Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рагавы́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
рагавы́ |
рагава́я |
рагаво́е |
рагавы́я |
| Р. |
рагаво́га |
рагаво́й
рагаво́е |
рагаво́га |
рагавы́х |
| Д. |
рагаво́му |
рагаво́й |
рагаво́му |
рагавы́м |
| В. |
рагавы́ (неадуш.)
рагаво́га (адуш.) |
рагаву́ю |
рагаво́е |
рагавы́я (неадуш.)
рагавы́х (адуш.) |
| Т. |
рагавы́м |
рагаво́й
рагаво́ю |
рагавы́м |
рагавы́мі |
| М. |
рагавы́м |
рагаво́й |
рагавы́м |
рагавы́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
рагавы́ I (состоящий из рогового вещества, сделанный из рога) рогово́й;
акуля́ры ў рагаво́й апра́ве — очки́ в рогово́й опра́ве;
○ ~ва́я абало́нка — анат. рогова́я оболо́чка;
~ва́я падма́нка — мин. рогова́я обма́нка
рагавы́ II (находящийся на углу) углово́й;
р. дом — углово́й дом
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рагавы́ 1, ‑ая, ‑ое.
Які мае адносіны да рога 1 (у 1 знач.). Рагавыя адросткі. Рагавое рэчыва. // Зроблены з рога 1 (у 1 знач.). Рагавыя акуляры. □ Асобны параграф.. [Шчакаціхін] прысвячае арнаментыцы неалітычнай эпохі, якая знайшла выяўленне на рагавых і каменных сякерах. Ліс. // Які складаецца з таго самага рэчыва, што і рог 1 (у 1 знач.). Рагавы кіпцюр. Рагавое покрыва.
•••
Рагавая абалонка — тое, што і рагавіца.
рагавы́ 2, ‑ая, ‑ое.
Які знаходзіцца на рагу, вуглавы. Турэмная стража пад моцным канвоем павяла.. [Нявіднага] ў адзіночную камеру, што змяшчалася ў ніжнім этажы рагавой турэмнай вежы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рог¹, -а, М ро́зе, мн. -і і (з ліч. 2, 3, 4) рагі́, рог і раго́ў, м.
1. Выраст з касцявога рэчыва на чэрапе ў некаторых жывёл.
Валовыя рогі.
Абламаць або пазбіваць рогі каму-н. (перан.: уціхамірыць, утаймаваць, прымусіць каго-н. пакарыцца; сагнаць пыху з каго-н.; разм.). Сагнуць (або скруціць) у бараноў р. (перан.: строгасцю, жорсткасцю прымусіць каго-н. пакарыцца, падпарадкавацца; разм.).
2. Музычны або сігнальны інструмент у выглядзе сагнутай трубы з расшыраным канцом.
Паляўнічы р.
3. Полы рог жывёліны, які выкарыстоўваецца для піцця і як ёмішча.
Піць віно з рога.
Р. багацця (пра невычэрпную крыніцу багацця, дабрабыту).
4. Востры загнуты канец чаго-н.
Р. пячных вілак.
|| памянш. ражо́к, -жка́, мн. ро́жкі, -жак, м. (да 1 знач.).
Рожкі ды ножкі засталіся ад каго-н. (нічога не засталося; разм.).
|| прым. рагавы́, -а́я, -о́е (да 1 знач.) і ро́гавы, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Рагава́
назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
| Н. |
Рагава́ |
| Р. |
Рагавы́ |
| Д. |
Рагаве́ |
| В. |
Рагаву́ |
| Т. |
Рагаво́й
Рагаво́ю |
| М. |
Рагаве́ |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
рогово́й рагавы́;
рогово́й ка́мень мин. рагавы́ ка́мень;
рогова́я оболо́чка анат. рагава́я абало́нка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ро́гавы, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і рагавы 1.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Піч ’рагавы стрыжань пяра’, ’цвёрдая частка пяра (з крылаў і хваста)’ (стаўб., ЛА, 1). Да пішчіігл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пяро́¹, -á, мн. пёры і (з ліч. 2, 3, 4) пяры́, пёраў, н.
1. Рагавы стрыжань з пушыстымі адросткамі па баках, які вырастае на скуры птушак.
Страусавае п.
Гусінае п. (да паяўлення металічных пёраў² — прылада для пісання чарнілам).
2. Зялёны ліст цыбулі і часнаку (разм.).
|| памянш. пёрка, -а, мн. -і, -рак і -ркаў, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)