Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
піўны́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
піўны́ |
піўна́я |
піўно́е |
піўны́я |
| Р. |
піўно́га |
піўно́й піўно́е |
піўно́га |
піўны́х |
| Д. |
піўно́му |
піўно́й |
піўно́му |
піўны́м |
| В. |
піўны́ (неадуш.) піўно́га (адуш.) |
піўну́ю |
піўно́е |
піўны́я (неадуш.) піўны́х (адуш.) |
| Т. |
піўны́м |
піўно́й піўно́ю |
піўны́м |
піўны́мі |
| М. |
піўны́м |
піўно́й |
піўны́м |
піўны́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
піўны́ пивно́й;
~на́я бо́чка — пивна́я бо́чка;
○ ~ныя дро́жджы — пивны́е дро́жжи;
◊ як п. кацёл — с (как) пивно́й котёл
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
піўны́, ‑ая, ‑ое.
Які мае адносіны да піва; прызначаны для піва. Піўная бутэлька. // Уласцівы піву. Піўны смак.
•••
Як піўны кацёл гл. кацёл.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пі́ва, -а, н.
Слабаалкагольны пеністы напітак з ячменнага соладу і хмелю.
Піва не зварыш з кім-н. (перан.: цяжка дагаварыцца; разм.).
|| памянш. піўцо́, -а́, н. (разм.).
|| прым. піўны́, -а́я, -о́е.
Піўная бочка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пивба́р (пивно́й бар) разг. піўба́р, -ра м. (піўны́ бар).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Піцны, у вырабе піўны воз ’фуражныя драбіны’ (Гарб.). Са ст.-польск. ріспу < pica ’корм, фураж’ < прасл. *pilja > бел. піша (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Піўні́ца ’склеп’ (гродз., Сл. ПЗБ), брэсц. піўны́ця ’тс’ (Сл. Брэс.), піўні́ца ’вінны склеп’ (Шпіл.), ’піўны склеп’, ’піваварня’ (Нас.), пі́ўніца, пі́ўня ’піўная’ (Юрч.), ст.-бел. пивница ’вінны склеп’ (1516 п). Запазычанне, са ст.-польск. piwnica (Булыка, Лекс. запазыч., 83), польск. ’шынок, піваварня, вінны склеп’, ’склеп пад будынкам для захоўвання прадуктаў для іх ахалоджвання’. Сюды ж лун. півні́ца, в.-дзв. піўні́ца ’бочачка з двума донцамі на квас’ (Шатал.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кацёл, катла, м.
1. Металічная пасудзіна акруглай формы і розных памераў для награвання вады, гатавання ежы і пад. Пад дашчатым навесам гарэў агонь, у катле варылася вячэра. Шчарбатаў. Чвэрць кухні займала нізкая ёмкая печ з двума ўмураванымі катламі для награвання вады і для варкі бульбы. Колас. // Пра харчаванне з агульнай кухні. Партызанскі кацёл. Армейскі кацёл. □ Побач .. спрачаліся дзве кабеціны: рэзаць цяля для агульнага катла на сенакос ці не. Ваданосаў.
2. Закрытая пасудзіна для выпрацоўкі пары. Паравы кацёл. □ А ўжо з катлоў, зноў-такі па трубах, вада, ператвораная ў сухую пару, пойдзе ў турбіну. Краўчанка.
3. Поўнае акружэнне вялікіх варожых групіровак. Папасці ў кацёл. Бабруйскі кацёл.
•••
Як піўны кацёл — вельмі вялікіх памераў (пра галаву чалавека).
Як у катле кіпіць гл. кіпець.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)