пятно́ ср.

1. пля́ма, -мы ж.; (место другого цвета, голое место) ла́піна, -ны ж.;

жёлтое пятно́ анат. жо́ўтая пля́ма;

со́лнечные пя́тна со́нечныя пля́мы;

2. перен. пля́ма, -мы ж.; га́ньба, -бы ж., знява́га, -гі ж.;

◊

роди́мое пятно́ а) (родинка) радзі́мы знак, радзі́мка; б) перен. (пережиток) радзі́мая пля́ма.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Пятно́ ’пляма на адзенні’ (ЛА, 3; баран., Сл. ПЗБ), ’радзімка, знак на целе, сіняк’ (віл., воран., Сл. ПЗБ), сюды ж пе́тня (piétnia) ’чырвоная плямка на скуры’ (Варл.), пяцьмо́ ’пляма на адзенні’ (Ян.), пятня́к ’тс’ (лях., Сл. ПЗБ), пя́тнашка ’сіняк’ (шчуч., Сл. ПЗБ), пятло́ ’ружовае месца на шчацэ’ (ЛА, 3); укр. пʼятно́, петьмо́ ’пляма, знак’, рус. пятно́ ’тс’, польск. piętno, piątno ’таўро, пячатка, кляймо’, балг. петно́, пьекно́ ’пляма; карычневая плямка на скуры ад старасці’. Прасл. *pętьno ’след, знак’ (спачатку ў мове паляўнічых), што ад *pęta (гл. пята́) (Фасмер, 3, 425; БЕР, 5, 203). Паводле Банькоўскага (2, 543–544), толькі ўсходнеславянскае, у іншых мовах — запазычанне з усходнеславянскіх, пра спецыфічнае паходжанне слова, на яго думку, сведчыць рус. гнаться по пятам ’ісці па следу’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пля́міна ж. пятно́ ср.;

ма́сляная п. — ма́сляное пятно́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пля́ма ж., прям., перен. пятно́ ср.;

чарні́льная п. — черни́льное пятно́;

гане́бная п. — позо́рное пятно́;

○ жо́ўтая п. — анат. жёлтое пятно́;

сляпа́я п. — слепо́е пятно́;

со́нечныя ~мы — со́лнечные пя́тна;

радзі́мая п. — роди́мое пятно́;

◊ бе́лая п. — бе́лое пятно́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

радзі́мка ж. ро́динка; роди́мое пятно́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

радзі́мы нар.-поэт. роди́мый;

○ ~мы знак — роди́мое пятно́;

~мая пля́ма — перен. роди́мое пятно́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падла́сіна ж. (пятно под брюхом) пе́жина

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адце́рціся сов. оттере́ться;

пля́ма ~рлася — пятно́ оттёрлось

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паджа́рына ж. (рыжевато-жёлтое пятно на шерсти) подпа́лина

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Пя́цьміна ’пляма’ (Ян., Юрч. Сін.). Вытворнае ад пяцьмо́ (гл. пятно). Гл. таксама пе́цьміна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)