псава́цца, псую́ся, псуе́шся, псуе́цца; псуёмся, псуяце́ся, псую́цца; псава́ўся, -ва́лася; псу́йся; незак.
Станавіцца непрыгодным, дрэнным.
Мяса пачало п.
Зрок псуецца.
Настрой псуецца.
|| зак. сапсава́цца, -сую́ся, -суе́шся, -суе́цца; -суёмся, -суяце́ся, -сую́цца; -сава́ўся, -ва́лася; -су́йся іпапсава́цца (1 і 2 ас. не ўжыв.) -суе́цца.
|| наз. псава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
псава́цца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
псую́ся |
псуё́мся |
| 2-я ас. |
псуе́шся |
псуяце́ся |
| 3-я ас. |
псуе́цца |
псую́цца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
псава́ўся |
псава́ліся |
| ж. |
псава́лася |
| н. |
псава́лася |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
псуючы́ся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
псава́цца несов.
1. по́ртиться; (о механизме и т.п. — ещё) поврежда́ться;
ры́ба ху́тка псуе́цца — ры́ба бы́стро по́ртится;
2. (приходить в болезненное состояние, ослабляться) по́ртиться, расша́тываться, расстра́иваться;
3. (ухудшаться, делаться скверным) по́ртиться;
адно́сіны псую́цца — отноше́ния по́ртятся;
4. (от воспитания, дурного влияния) по́ртиться;
5. страд. по́ртиться; поврежда́ться; расша́тываться, расстра́иваться; уро́доваться; см. псава́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
псава́цца, псуюся, псуешся, псуецца; псуёмся, псуяцеся; незак.
1. Прыходзіць у стан няспраўнасці, станавіцца непрыгодным. Улетку, калі «студэнтачка» была дома, у.. [Тодзіка] каля яе хаты што-небудзь псавалася ў аўтобусе, а рамонт працягваўся доўга. Чорны. Плод.. [ігрушы] мог ляжаць усю зіму і не псаваўся, а ўсё смачнеў. Кулакоўскі. // Паддавацца пашкоджанню. Ад чытання ў прыцемку псуюцца вочы. □ Я заўсёды ёй гаварыў: «Наталка, не прывыкай да цукерак, ад цукерак зубы псуюцца». Пянкрат.
2. Рабіцца непрыемным, брыдкім; пагаршацца. Калі .. [Васіль] глядзеў на няскончаны зруб клуба, заўсёды псаваўся настрой. Шамякін. Прыемна было ісці пешшу, асабліва ў лесе. Праўда, пачало псавацца надвор’е. Неба пакрылася смугою, якая пакрысе засланяла сонца. Чарнышэвіч.
3. Набываць дрэнныя схільнасці, станавіцца дрэнным. [Падпалкоўнік:] — Салдату нельга доўга сядзець у казармах, бо ён псуецца без работы, як іржавее без работы добры аўтамат! Лынькоў.
4. Зал. да псаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папсава́цца гл. псавацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сапсава́цца гл. псавацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
поврежда́ться
1. (портиться) псава́цца;
2. страд. псава́цца, пашко́джвацца; кале́чыцца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
по́ртиться возвр., страд. псава́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыпа́хваць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ае; незак., чым і без дап. (разм.).
Аддаваць якім-н. непрыемным пахам.
Мясапрыпахвае (пачынае псавацца).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
расша́тываться
1. расхі́ствацца;
2. перен. разла́джвацца, псава́цца;
3. страд. расхі́ствацца; разла́джвацца, псава́цца; см. расша́тывать.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)