прэ́мія, -і, мн. -і, -мій, ж.

Грашовае або інш. матэрыяльнае заахвочванне як узнагарода за што-н.

Атрымаць прэмію на конкурсе.

Нобелеўская прэмія — міжнародная прэмія за адкрыцці ў навуцы, за поспехі ў літаратуры і пад.

Страхавая прэмія (спец.) — узнос страхавальніка страхавой установе.

|| прым. прэмія́льны, -ая, -ае.

П. фонд.

Выдаць прэміяльныя (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прэ́мія

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. прэ́мія прэ́міі
Р. прэ́міі прэ́мій
Д. прэ́міі прэ́міям
В. прэ́мію прэ́міі
Т. прэ́міяй
прэ́міяю
прэ́міямі
М. прэ́міі прэ́міях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

прэ́мія ж., в разн. знач. пре́мия

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прэ́мія, ‑і, ж.

1. Грашовае або іншае матэрыяльнае заахвочванне як узнагарода за поспехі, заслугі і пад. Міжнародная Ленінская прэмія «За ўмацаванне міру паміж народамі». □ Некалі да калектывізацыі Шаройка штогод атрымліваў прэміі за лепшага ў раёне каня, за лепшую свінаматку, за найвышэйшы ўраджай бульбы. Шамякін. [Фёдар Сапожнікаў] прадстаўлены да Ленінскай прэміі за распрацоўку і ўкараненне новых метадаў будаўніцтва цеплавых электрастанцый са сборнага жалезабетону. Дадзіёмаў. // Дадатковая грашовая ўзнагарода да заработнай платы за перавышэнне вытворчых норм. Прэмія за перавыкананне плана.

2. Спец. Грашовая сума, якая выдаецца некаторымі ўрадамі як заахвочванне за вываз некаторых тавараў. Экспартныя прэміі.

3. Спец. Розніца паміж біржавай і намінальнай вартасцю каштоўнай паперы.

4. Спец. Грашовая сума, якую выплачвае страхавальнік страхавой установе за рызыку, якую яна нясе.

5. У дарэвалюцыйнай Расіі — бясплатны дадатак да часопіса або газеты, а таксама бясплатная прыдача пры пакупцы некаторых тавараў.

•••

Нобелеўская прэмія — міжнародная прэмія за адкрыцці ў навуцы, за поспехі ў літаратуры і пад., якая прысуджаецца з працэнтаў на капітал, завешчаны шведскім прадпрыемцам А. Нобелем.

[Ад лац. praemium — узнагарода.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бру́та-прэ́мія

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. бру́та-прэ́мія бру́та-прэ́міі
Р. бру́та-прэ́міі бру́та-прэ́мій
Д. бру́та-прэ́міі бру́та-прэ́міям
В. бру́та-прэ́мію бру́та-прэ́міі
Т. бру́та-прэ́міяй
бру́та-прэ́міяю
бру́та-прэ́міямі
М. бру́та-прэ́міі бру́та-прэ́міях

Крыніцы: sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

гранд-прэ́мія

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. гранд-прэ́мія гранд-прэ́міі
Р. гранд-прэ́міі гранд-прэ́мій
Д. гранд-прэ́міі гранд-прэ́міям
В. гранд-прэ́мію гранд-прэ́міі
Т. гранд-прэ́міяй
гранд-прэ́міяю
гранд-прэ́міямі
М. гранд-прэ́міі гранд-прэ́міях

Крыніцы: nazounik2008.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

но́белеўскі, ‑ая, ‑ае.

У выразе: нобелеўская прэмія гл. прэмія.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пре́мия в разн. знач. прэ́мія, -міі ж.;

Госуда́рственная пре́мия Дзяржа́ўная прэ́мія.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

но́белеўскі: Но́белеўская прэ́мія Но́белевская пре́мия

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

но́белевский / но́белевская пре́мия Но́белеўская прэ́мія.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)