прытво́рна
прыслоўе, утворана ад прыметніка
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| прытво́рна |
прытво́рней |
- |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прытво́рна нареч. притво́рно, ло́жно
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ханжа́, -ы́, ДМ -ы́, Т -о́й і -о́ю, мн. -ы́, -э́й, м. і ж.
Прытворна набожны або прытворна дабрадушны чалавек; крывадушнік.
|| прым. ха́нжаскі, -ая, -ае.
Ханжаскія паводзіны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
притво́рно нареч. прытво́рна; (неискренно) няшчы́ра;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прытво́рны, -ая, -ае.
Які падманна выдаецца за сапраўднае, шчырае.
П. смех.
Прытворная сур’ёзнасць.
Прытворна (прысл.) згадзіцца.
|| наз. прытво́рнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
свято́ша, -ы, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -ы, Т -ай (-аю), ж., мн. -ы, -то́ш (іран.).
Прытворна-набожны чалавек; ханжа.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
крываду́шнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Рабіць, паступаць прытворна, няшчыра; праяўляць у сваіх паводзінах крывадушша. [Генрых] разумеў усё, і яго чыстая дзіцячая душа не магла крывадушнічаць. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
інсцэні́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., што.
1. Прыстасаваць (прыстасоўваць) для пастаноўкі на сцэне тэатра або ў кіно.
І. раман.
2. перан. Прытворна зрабіць (рабіць) што-н.
І. непрытомнасць.
|| наз. інсцэніро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, мн. -і, -ро́вак, ж.
|| прым. інсцэніро́вачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ханжа́ 1, ‑ы, м. і ж.
Разм. Прытворна набожны або прытворна дабрадушны чалавек; крывадушнік. І вось рашылі хлопцы выкрыць мараліста, Як кажуць, вывесці ханжу на чыстую ваду. Валасевіч. Звярнуўшыся да ксяндзоў, [Ян] прадаўжаў крычаць: — Дакуль вы будзеце ашукваць народ, вы — дармаеды, езуіты, ханжы?! Пестрак.
ханжа́ 2, ‑ы, ж.
Разм. Кітайская неачышчаная хлебная гарэлка. // Самагонка наогул. Гэты п’янчужка пісаў і Аксенту заяву, дзеля чаго яны дасталі былі трохі ханжы і разам выпілі. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́сны, -ая, -ае.
1. гл. пост².
2. Без мяса і малака, не скаромны.
Посная вячэра.
3. Не тлусты.
Посная свініна.
4. перан. Хмуры, сумны (пра выраз твару, усмешку і пад.; разм., жарт.).
5. перан. Пра від, знешні выгляд: прытворна сціплы, ханжаскі (разм., жарт.).
Твар п., як на маленні.
|| наз. по́снасць, -і, ж. (да 2 і 5 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)