пры́стань, -і, мн. -і, -ей, ж.

Месца на беразе ракі, вадаёма, абсталяванае для прычальвання суднаў.

Паромная п.

Ціхая п. (таксама перан.: пра спакойнае, бестурботнае жыццё).

|| прым. пры́станскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Пры́стань

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне

адз.
Н. Пры́стань
Р. Пры́стані
Д. Пры́стані
В. Пры́стань
Т. Пры́станню
М. Пры́стані

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

пры́стань

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне

адз. мн.
Н. пры́стань пры́стані
Р. пры́стані пры́станей
Д. пры́стані пры́станям
В. пры́стань пры́стані
Т. пры́станню пры́станямі
М. пры́стані пры́станях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

пры́стань ж., прям., перен. при́стань

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пры́стань, ‑і, ж.

1. Плывучае або стацыянарнае збудаванне для прычальвання і стаянкі, выгрузкі і пагрузкі суднаў, высадкі і пасадкі пасажыраў. Аўтобусам даехалі да прыстані і па гнуткіх усходцах пайшлі на прыгожы белы параход. Даніленка. Параход падышоў к прыстані .. і пачаў разгружацца. Гартны.

2. перан. Становішча, якое дае чалавеку адчуванне задаволенасці, спакою, уціхаміранасці. — Хлопец ты ўжо ў гадах. Як той дуб вырас. Пара і сваю прыстань знаходзіць. Ажаніцца табе трэба, вось што. Няхай. Мы не ведалі самоты, Вырасталі ў барацьбе. Не шукалі камсамольцы Ціхай прыстані сабе! А. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пры́стань ’гавань, порт’ (ТСБМ, Ласт., Бяльк., Растарг., Мат. Гом.; пух., Сл. ПЗБ), ’прыстанішча, прыстанак’ (Нас.; ігн., Сл. ПЗБ; ТС), ’прымацтва’ (Растарг.), ’месца, дзе вяжуць плыты’ (Мат. Гом.), ’месца на беразе вадаёма, дзе мыюць бялізну’ (Сл. ПЗБ). Да прыста́ць, прыста́ну < стаць (гл.). Рус. при́стань ’прыстань’, дыял. ’кладка на рацэ, возеры для паласкання бялізны’, укр. при́стани ’прыстанак’, польск. przystań ’прыстань’. Варбат (Слав. языкозн., IX, 70) прапануе рэканструкцыю прасл. *pristanъ/ь//*perstanъ/ь.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дэбарка́дар, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Плывучая параходная прыстань, а таксама месца пасадкі на параходнай прыстані.

2. Крытая платформа чыгуначнай станцыі (уст.).

|| прым. дэбарка́дарны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зва́льны (предназначенный для свалки) сва́льный;

~ная пры́стань — сва́льная при́стань

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ка́тэрны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да катэра. Катэрная прыстань.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыста́ць

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. прыста́ну прыста́нем
2-я ас. прыста́неш прыста́неце
3-я ас. прыста́не прыста́нуць
Прошлы час
м. прыста́ў прыста́лі
ж. прыста́ла
н. прыста́ла
Загадны лад
2-я ас. прыста́нь прыста́ньце
Дзеепрыслоўе
прош. час прыста́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)