прылаўчы́цца, -чу́ся, -чы́шся, -чы́цца; -чы́мся, -чыце́ся, -ча́цца; зак. (разм.).
Злаўчыцца, прыстасавацца.
П. поўзаць па-пластунску.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прылаўчы́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
прылаўчу́ся |
прылаўчы́мся |
| 2-я ас. |
прылаўчы́шся |
прылаўчыце́ся |
| 3-я ас. |
прылаўчы́цца |
прылаўча́цца |
| Прошлы час |
| м. |
прылаўчы́ўся |
прылаўчы́ліся |
| ж. |
прылаўчы́лася |
| н. |
прылаўчы́лася |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
прылаўчы́ся |
прылаўчы́цеся |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
прылаўчы́ўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прылаўчы́цца сов., разг. приловчи́ться; принорови́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прылаўчы́цца, ‑лаўчуся, ‑лаўчышся, ‑лаўчыцца; зак.
Разм. Асвоіўшыся, набыць навык, спрыт у чым‑н.; прыстасавацца. Пачаў [Лёнька] тачкі з растворам адвозіць. Канечне, цяжка было. Іншы раз на паўдарозе абарочваў якую, але з цягам часу прылаўчыўся. Гроднеў. Крыху замінала вінтоўка, але скора [Сяргей] прылаўчыўся паўзці з вінтоўкаю. Колас. // Злаўчыцца. Сапёр, прылаўчыўшыся і падхапіўшы адной рукой камісара, перацягнуў яго ў густы арэшнік. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прылаўча́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.
Незак. да прылаўчыцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
словчи́ться злаўчы́цца, прылаўчы́цца; (умудриться) умудры́цца; (ухитриться) ухітры́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
приловчи́ться сов., разг. прылаўчы́цца, напрактыкава́цца (на чым), налажы́цца, прызвыча́іцца (да чаго); налаўчы́цца; (набить руку) набі́ць руку́ (на чым); (изловчиться) злаўчы́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
налаўчы́цца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.
1. з інф., чым, чаму і без дап. Набыць навык, спрыт у якой‑н. справе; навучыцца рабіць што‑н. Палонны найбольш трапляў гаварыць па-польску, але за год налаўчыўся ўжо крыху і па-тутэйшаму. Чорны. З дзіцячых гадоў яшчэ Павел палюбіў лыжы.. А калі пасталеў, ён так налаўчыўся хадзіць на іх, што рэдка хто мог яго абагнаць. Шахавец. [Язэп] не налаўчыўся яшчэ працаваць адной рукой, таму нават адзяваўся марудна, злаваў на сваё няўмельства. Асіпенка.
2. без дап. Разм. Злаўчыцца, прылаўчыцца. Турок упёрся ў зямлю, налаўчыўся і ўсім целам рынуўся на немца. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)