прылажы́цца, -ажу́ся, -о́жышся, -о́жыцца; зак.

1. Тое, што і прыкласціся.

2. Дакрануцца губамі, цалуючы.

П. да рукі.

|| незак. прыклада́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. прыклада́нне, -я, н. і прыкла́дванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прылажы́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. прылажу́ся прыло́жымся
2-я ас. прыло́жышся прыло́жыцеся
3-я ас. прыло́жыцца прыло́жацца
Прошлы час
м. прылажы́ўся прылажы́ліся
ж. прылажы́лася
н. прылажы́лася
Загадны лад
2-я ас. прылажы́ся прылажы́цеся
Дзеепрыслоўе
прош. час прылажы́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прылажы́цца сов., в разн. знач. приложи́ться;

п. ву́хам да сцяны́ — приложи́ться у́хом к стене́;

п. да кулямёта — приложи́ться к пулемёту

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прылажы́цца, ‑лажуся, ‑ложышся, ‑ложыцца; зак.

1. Тое, што і прыкласціся. Прылажыўся дзед Талаш, і гулкі стрэл здрыгануў лясную глухмень. Колас. На першай днёўцы ён [Калодка] так старанна прылажыўся да нашага запасу хлеба, што яго паменшала адразу на некалькі дзён, а мы з Міколам першы раз ўздыхнулі. Брыль.

2. Пацалаваць каго‑, што‑н., злёгку дакрануўшыся губамі. Сарока за руку падвяла да маткі самых малых Косціка і Вольку, якія паслухмяна прылажыліся да матчынага твару. Мележ. І, не перахрысціўшыся, [Базыль] прылажыўся да крыжа. Нікановіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прылажы́цца ’набыць навык’: не магла прылажыцца па‑руску гаварыць (смарг., Сл. ПЗБ). Да прылажы́ць < лажы́ць (гл.) з пашырэннем семантыкі. Параўн. укр. приложи́ти ’прыстасаваць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прыклада́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да прыкласціся, прылажыцца.

2. Зал. да прыкладаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыкла́двацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да прыкласціся, прылажыцца.

2. Зал. да прыкладваць.

•••

Прыкладвацца да чаркі — часта выпіваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыклада́цца несов.

1. в разн. знач. прикла́дываться; см. прылажы́цца, прыкла́сціся;

2. страд. прикла́дываться; прилага́ться; прибавля́ться; прида́вливаться, прижима́ться; привира́ться; см. прыклада́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыцэліцца, нацэліцца, сцэліцца, злажыцца, прылажыцца

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

прывыкнуць, звыкнуцца, звыкнуць, абвыкнуць, прызвычаіцца, асвоіцца, асвойтацца, агледзецца, зжыцца, прыжыцца, абжыцца, уцягнуцца, прылажыцца; атукацца, агойтацца, агоўтарыцца, абабіцца, паабіцца, атаўчыся, абцярпецца, ацярпецца, абцерціся, паабцерціся, прыцерціся, абырацца (разм.); абламацца, прыламацца, уламацца, абмяцца, акліматызавацца (перан.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)