прыкме́ціць гл. прымеціць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыкме́ціць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
прыкме́чу |
прыкме́цім |
| 2-я ас. |
прыкме́ціш |
прыкме́ціце |
| 3-я ас. |
прыкме́ціць |
прыкме́цяць |
| Прошлы час |
| м. |
прыкме́ціў |
прыкме́цілі |
| ж. |
прыкме́ціла |
| н. |
прыкме́ціла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
прыкме́ць |
прыкме́цьце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
прыкме́ціўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прыкме́ціць сов., см. прыме́ціць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыкме́ціць, ‑мечу, ‑меціш, ‑меціць; зак., каго-што або з дадан. сказам.
1. Убачыць, звярнуць увагу; заўважыць. Шэранькую, пад колер пасохлай травы, [птушку] цяжка прыкмеціць. Пальчэўскі. Агей, прайшоўшы на другі дзень па вуліцы, прыкмеціў, што побач з разбуранымі хатамі стаяць новыя — пяцісценкі. Каваль. Разведчыкі прыкмецілі: штосьці непакоіць Белазора. Янкоўскі. // Убачыўшы, звярнуўшы ўвагу, запомніць. Ты прыкмеціў таго дзядзьку, што прыходзіў да нас учора раніцай? Новікаў.
2. Звярнуць асаблівую ўвагу, вылучыць сярод іншых. Дом пісьменнікаў.. стаў тым месцам, дзе хутка перазнаёміліся ўсе — і старэйшыя і маладзейшыя. Якуб Колас прыкмеціў і мяне — маладога паэта. Хведаровіч. [Маёр] прыкмеціў спрытненькую сястру і рознымі адзнакамі ўвагі пачаў вылучаць яе сярод іншых. Быкаў.
3. Прыгледзець, падшукаць; намеціць. — Паеду пад Баранавічы, там месца добрае прыкмеціў у адной вёсцы... Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыме́ціць і прыкме́ціць, -е́чу, -е́ціш, -е́ціць; -е́чаны; зак., каго-што і са злуч. «што».
Заўважыць, звярнуць увагу на каго-, што-н.
Гэту птушку цяжка п. сярод пасохлай травы.
Я гэтага чалавека даўно прымеціў.
|| незак. прымяча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і прыкмяча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Прыкме́ціць ’убачыць, звярнуць увагу; заўважыць; запомніць; намеціць’ (ТСБМ, Яруш., ТС), таксама з семантычным зрухам прикміэтилося ’здалося, падалося’ (Бес.). Сюды ж аддзеяслоўныя назоўнікі: прыкме́та ’адметная рыса, па якой можна пазнаць, вызначыць; у забабонных уяўленнях — рыса, з’ява, што прадвяшчае што-небудзь’ (ТСБМ, Янк. 2), прыкаме́та ’прыкмета’ (Мат. Гом.). Прэфіксальнае ўтварэнне ад кме́ціць ’заўважаць, разумець, цяміць’ (гл.), якое ў сваю чаргу працягвае прасл. *kъmětiti < kь‑ + дзеяслоў *mětiti (ЭССЯ, 13, 198; толькі з укр. адпаведнікамі).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нагляде́ть сов., прост. нагле́дзець; прыме́ціць, разг. прыкме́ціць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
приме́тить сов., разг. прыме́ціць, прыкме́ціць; (заметить) заўва́жыць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыкмяча́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да прыкмеціць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыкме́чаны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад прыкмеціць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)