прыкла́дваць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. прыкла́дваю прыкла́дваем
2-я ас. прыкла́дваеш прыкла́дваеце
3-я ас. прыкла́двае прыкла́дваюць
Прошлы час
м. прыкла́дваў прыкла́двалі
ж. прыкла́двала
н. прыкла́двала
Загадны лад
2-я ас. прыкла́двай прыкла́двайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час прыкла́дваючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прыкла́дваць несов., см. прыклада́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыкла́дваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да прыкласці і прылажыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прылажы́ць, -ажу́, -о́жыш, -о́жыць; -о́жаны; зак., што да чаго.

Тое, што і прыкласці.

П. палец да вуснаў.

П. намаганні.

П. рукі да чаго-н. (перан.: пачаць рабіць што-н., праявіўшы ініцыятыву).

|| незак. прыклада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і прыкла́дваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыклада́нне, -я, н. і прыкла́дванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыкла́сці, -ладу́, -ладзе́ш, -ладзе́; -ладзём, -ладзяце́, -ладу́ць; -ла́ў, -ла́ла; -ладзі́; -ла́дзены; зак., што да чаго.

1. Пакласці ўшчыльную.

П. трубку да вуха.

2. Падаць разам з чым-н., далучыць да чаго-н.

П. да заявы даведку.

3. Накіраваць дзеянне чаго-н. на што-н., прымяніць.

П. ўсе намаганні.

|| незак. прыклада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і прыкла́дваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыклада́нне, -я, н. і прыкла́дванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыкла́дванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. прыкладваць — прыкласці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прикла́дывать несов.

1. прыклада́ць, прыкла́дваць;

2. (присоединять, добавлять) дадава́ць; прыклада́ць, прыкла́дваць; см. приложи́ть 1, 2;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыкла́двацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да прыкласціся, прылажыцца.

2. Зал. да прыкладваць.

•••

Прыкладвацца да чаркі — часта выпіваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прыкла́сці, прыклада́ць, прыкла́дваць ’пакласці, прыціснуць; дадаць, далучыць; прыдумаць, дадаць ад сябе’ (ТСБМ; ваўк., Сл. ПЗБ; Ял., ТС), з іншай семантыкай — прыкла́дваць ’распальваць, раскладаць агонь’, прыкла́даваць цяпло ’раскладаць агонь’ (Сл. ПЗБ), ст.-бел. прикладывати ’даваць частку чаго-небудзь’ (Ст.-бел. лексікон). Да кла́сці (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прилага́ть несов.

1. (добавлять, присоединять) дадава́ць; прыклада́ць, прыкла́дваць;

2. (применять) дастасо́ўваць, дапасо́ўваць;

при сём прилага́ю канц. да гэ́тага дадаю́; см. приложи́ть 2, 3;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)