прыда́так

‘прыдача’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. прыда́так
Р. прыда́тку
Д. прыда́тку
В. прыда́так
Т. прыда́ткам
М. прыда́тку

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

прыда́так

‘адростак; азначэнне’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. прыда́так прыда́ткі
Р. прыда́тка прыда́ткаў
Д. прыда́тку прыда́ткам
В. прыда́так прыда́ткі
Т. прыда́ткам прыда́ткамі
М. прыда́тку прыда́тках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

прыда́так, -тка і -тку, мн. -ткі, -ткаў, м.

1. -тку. Тое, што дададзена, прыбаўка, якая з’яўляецца дадаткам да чаго-н. асноўнага.

Памяняць без прыдатку.

2. -тка. Дадатковы адростак, дадатковае ўтварэнне ў арганізме (спец.).

Мазгавы п.

3. -тка. У граматыцы: азначэнне, выражанае назоўнікам (напр.: вочы-зоркі, жанчына-кантралёр).

|| прым. прыда́ткавы, -ая, -ае (да 2 знач.).

П. страўнік у птушак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыда́так м.

1. род. прыда́тка анат. прида́ток;

рагавы́ п. — рогово́й прида́ток;

2. род. прыда́тку (что-л. несамостоятельное) прида́ток;

3. род. прыда́тку прида́ча ж.;

памяня́ць без ~тку — обменя́ть без прида́чи;

4. род. прыда́тка грам. приложе́ние ср.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыда́так, ‑тка і ‑тку, м.

1. ‑тку. Тое, што з’яўляецца дадаткам да чаго‑н., што не мае самастойнага значэння. З адсталага аграрнага прыдатку імперыялістычных дзяржаў, з задворкаў Еўропы Латвія ператварылася ў высокаразвітую індустрыяльна-калгасную рэспубліку. «Звязда». // Тое, што дадаецца да чаго‑н., прыбаўляецца звыш чаго‑н. Бацькава тактыка была такая: выменьваць каня на горшага і атрымаць некалькі рублёў прыдатку. Бядуля.

2. ‑тка. Адростак, дадатковае ўтварэнне (у чалавека, жывёлы, раслін), якое страціла свае звычайныя функцыі. Мазгавы прыдатак. Рагавы прыдатак.

3. ‑тка. У сінтаксісе — азначэнне, выражанае назоўнікам, дапасаваным да азначаемага слова.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прыда́так, прыда́ток, мн. л. прыда́ткі ’дадатак; зямельная надбаўка да асноўнай паласы’ (ТСБМ, Нас., Гарэц., Ласт., Байк. і Некр., Др.-Падб., Касп.; докш., Янк. Мат.; тураў., Выг. дыс.; Сл. ПЗБ, ТС, Сл. Брэс., ЛА, 2). Сюды ж прыда́тны ’прыгодны, здатны, здольны’ (ТСБМ, ТС). Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад прыда́ць < прасл. *pridati, прэфіксальнае да *dati (гл. дар).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыда́ткі

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, множны лік, множналікавы

мн.
Н. Прыда́ткі
Р. Прыда́так
Прыда́ткаў
Д. Прыда́ткам
В. Прыда́ткі
Т. Прыда́ткамі
М. Прыда́тках

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

прида́ток в разн. знач. прыда́так, -тка м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мазгавы́, ‑ая, ‑ое.

Які мае адносіны да мозга (у 1 знач.), мозгу (у 4 знач.). Мазгавая абалонка. Мазгавы прыдатак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шчу́пік, ‑а, м.

У біялогіі — членісты прыдатак ля ротавай поласці насякомых, ракападобных, мнаганожак, на якім знаходзяцца розныя органы пачуццяў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)