прыглуша́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. прыглуша́ю прыглуша́ем
2-я ас. прыглуша́еш прыглуша́еце
3-я ас. прыглуша́е прыглуша́юць
Прошлы час
м. прыглуша́ў прыглуша́лі
ж. прыглуша́ла
н. прыглуша́ла
Загадны лад
2-я ас. прыглуша́й прыглуша́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час прыглуша́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прыглуша́ць несов.

1. в разн. знач. приглуша́ть;

2. перен. (заглушать) приглуша́ть, подавля́ть;

3. слегка́ оглуша́ть;

1-3 см. прыглушы́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыглуша́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да прыглушыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыглушы́ць, -ушу́, -ўшыш, -ўшыць; -ўшаны; зак.

Зрабіць менш чутным, гучным, некалькі заглушыць (у 2—4 знач.).

П. матор.

|| незак. прыглуша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і прыглу́шваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

приглуша́ть несов. прыглуша́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

праглу́шваць несов., см. прыглуша́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыглуша́цца, ‑аецца; незак.

1. Незак. да прыглушыцца.

2. Зал. да прыглушаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыглушы́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. прыглушу́ прыглу́шым
2-я ас. прыглу́шыш прыглу́шыце
3-я ас. прыглу́шыць прыглу́шаць
Прошлы час
м. прыглушы́ў прыглушы́лі
ж. прыглушы́ла
н. прыглушы́ла
Загадны лад
2-я ас. прыглушы́ прыглушы́це
Дзеепрыслоўе
прош. час прыглушы́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адшыба́ць

‘адбіваць, адломваць, шкодзіць што-небудзь, прыглушаць дзеянне чаго-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. адшыба́ю адшыба́ем
2-я ас. адшыба́еш адшыба́еце
3-я ас. адшыба́е адшыба́юць
Прошлы час
м. адшыба́ў адшыба́лі
ж. адшыба́ла
н. адшыба́ла
Загадны лад
2-я ас. адшыба́й адшыба́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час адшыба́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Тлумі́ць ’марочыць, дакучаць’ (ТСБМ), ’збіваць з толку, задурваць, блытаць’ (Нас.), ’прыгнятаць’ (Ласт.), ’турбаваць’ (чэрв., ЛА, 3), ’заблытваць, збіваць з панталыку’ (Байк. і Некр.), ’ачмураць шумам’ (Касп.), ’псаваць, таптаць (пасевы); жартаваць, гаварыць абы-што’ (Нас.), ’дурыць’ (пух., Жд. 2; бялын., Янк. Мат.), ’несці лухту’ (Шымк. Собр.), тлумы́ты ’стрымліваць, затрымліваць’ (драг., Ск. нар. мовы), ст.-бел. тлуми́ти ’ўціхамірваць’, ’стрымліваць’ (1574 г., КГС), сюды ж тлумі́цца ’страчваць увагу, блытацца’ (Нас.), ’туліцца, жыць у цеснаце’, ’дурэць’, ’прадаваць, рабіць доўга’ (Мат. Гом.), тлуми́тис ’таўчыся’ (кобр., Горбач, Зах.-пол. гов.), тл́умны ’нястрыманы, шумны, неспакойны’ (ТСБМ), ’сварлівы, бесталковы’ (Байк. і Некр.). Параўн. укр. тлу́ми́ти ’знішчаць, нявечыць; заглушаць; біць, лупцаваць’, польск. tlumić ’прыглушаць, глушыць, прыгнятаць (пра агонь), стрымліваць; таўчыся, біцца’, ст.-польск. tlomić ’тс’, чэш. tlumit ’прыглушаць, стрымліваць, змякчаць’, славац. tlmiť ’тс’. З польск. tlumić ’прыглушаць, стрымліваць’ (Борысь, 635; Брукнер, 572; Махэк₂, 646; Куркіна, Этимология 1983, 24–26).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)