прыбі́цца, -б’ю́ся, -б’е́шся, -б’е́цца; -б’ёмся, -б’яце́ся, -б’ю́цца; -біся; зак. (разм.).

1. Доўга ідучы, блукаючы, дабрацца куды-н.

П. да незнаёмага хутара.

2. да каго-чаго. Далучыцца, пайсці следам за кім-н.

Чужая авечка прыбілася да чарады.

|| незак. прыбіва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыбі́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. прыб’ю́ся прыб’ё́мся
2-я ас. прыб’е́шся прыб’яце́ся
3-я ас. прыб’е́цца прыб’ю́цца
Прошлы час
м. прыбі́ўся прыбі́ліся
ж. прыбі́лася
н. прыбі́лася
Дзеепрыслоўе
прош. час прыбі́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прыбі́цца сов.

1. в разн. знач. приби́ться;

до́шка до́бра ~бі́лася — доска́ хорошо́ приби́лась;

чужа́я аве́чка ~бі́лася да чарады́ — чужа́я овца́ приби́лась к ста́ду;

2. (при падении получить ушиб) разби́ться, ушиби́ться, уби́ться (до полусмерти)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыбі́цца, ‑б’юся, ‑б’ешся, ‑б’ецца; ‑б’ёмся, ‑б’яцеся; зак.

1. Прымацавацца да чаго‑н. шляхам прыбівання цвікамі.

2. Прыгнуцца, прыціснуцца да зямлі (ветрам, дажджом і пад.). Пастрашыць, пырсне [дождж] раз ці два, Што не здаволіцца трава, Што не прыб’ецца нават пыл. Лужанін.

3. Плывучы, прыстаць, наблізіцца да чаго‑н., спыніцца каля чаго‑н. Мы прыбіліся к берагу, і лодка пайшла шпарчэй. Масарэнка. // Разм. Доўга ідучы, блукаючы, дабрацца, прыйсці куды‑н. — [Алёшка] уцёк і адзін начаваў у лесе: заблудзіўся, і не мог вярнуцца назад. Раніцай прыбіўся да лесніка. Якімовіч. У эшалонах ехалі і так, .. як жабракі, па людзях карміліся, каб хаця як назад прыбіцца. Галавач.

4. перан. Далучыцца, прыстаць да каго‑, чаго‑н. Полк ноччу знаўся, і яны прыбіліся да вайсковай часці. Навуменка. Праз некалькі дзён я прыбіўся да невялікай групы такіх жа, як сам, уцекачоў. Сачанка. У вайну прыбіўся ў нашу глухую тады вёску нейкі акружэнец з Волагды. Кулакоўскі. Прыбіўся [Іван Крот] да іх у атрад аднекуль з Хартыніцкіх хутароў. Місько.

5. Разм. Пабіцца; ударыцца. [Цясляр:] — Наша дзіця прыбілася, а яны тут пра нейкае чужое дабро. Чорны.

6. Абл. Падбіцца, натаміцца. За тыдзень баёў і беганіны ў лясах людзі надта прыбіліся, .., з’явіліся параненыя, траіх няслі з сабой на насілках. Быкаў.

•••

Прыбіцца да берага — тое, што і прыстаць да берага (гл. прыстаць).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыпляска́цца, ‑плешчацца; зак.

Стаць плоскім, прыбіцца, прыгнуцца. Зямля прыпляскалася.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыбіва́цца, ‑аецца; незак.

1. Незак. да прыбіцца.

2. Зал. да прыбіваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

приби́ться в разн. знач. прыбі́цца; (волной — ещё) прыгна́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Прыдаро́жыцца ’прытаміцца, стаміцца ў дарозе, за дарогу; здарожыцца’ (ТСБМ). Магчыма, эліпсіс фраземы прыбіцца ў дарозе > прыдаро́жыцца з пераходам назоўнікавага кораня ў дзеяслоўны пад уплывам зыходнай формы прыбі́цца; гл. прыбі́ць. Нельга выключыць уплыў дзеясл. здаро́жыцца з аналагічнай семантыкай. Гл. дарога.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

змя́цца, самнецца; зак.

1. Стаць мятым, пакрыцца складкамі, маршчынамі. На вусатым хутаранцы даўнейшы пыльнік пацёрся, змяўся, пазелянеў. Чорны.

2. Прыгнуцца, прыбіцца да зямлі (пра расліны). Трава змялася.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

утаўчы́ся, утаўчэцца; утаўкуцца; пр. утоўкся, утаўклася, ‑лося; зак.

1. Стаўчыся поўнасцю або ў дастатковай меры.

2. Разм. Утрамбавацца, ушчыльніцца. Утаўклася сцежка. // Вытаптацца, прыбіцца нагамі (пра якую‑н. расліннасць).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)