Пру́т

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. Пру́т
Р. Пру́та
Д. Пру́ту
В. Пру́т
Т. Пру́там
М. Пру́це

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пру́т

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. пру́т пруты́
Р. пру́та пруто́ў
Д. пру́ту прута́м
В. пру́т пруты́
Т. пру́там прута́мі
М. пру́це прута́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Прут р. Прут, род. Пру́та м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прутко́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да прута; зроблены з прутоў (у 2 знач.). Прутковы каркас.

2. Спец. Які мае форму прута. Прутковае жалеза.

3. Які мае адносіны да прутка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ці́верцы, ‑аў; адз. ціверац, ‑рца, м.

Племянная група ўсходніх славян, якая займала тэрыторыю ў нізоўях Днястра, Прута і Дуная.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вудзі́льна, ‑а, н.

Частка вуды, спінінга ў выглядзе тонкага гнуткага прута, да якога прымацоўваецца лёска. Арэхавае, бамбукавае вудзільна. Спінінгавае вудзільна. □ Ладымер паграсае ў руцэ вуду, як бы спрабуе, ці гнуткае вудзільна. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гі́бкасць, ‑і, ж.

1. Уласцівасць і якасць гібкага (у 1 знач.). Гібкасць стальнога прута. // перан. Багацце адценняў, выразнасць (пра голас, мову і пад.). Гібкасць думкі.

2. перан. Уменне хутка прыстасоўвацца да ўмоў, абставін. Гібкасць палітыкі. Гібкасць партыйнага кіраўніцтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прут м. прут, род. пру́та́ м.; (деревянный — ещё) па́лка, -кі ж.; (хлыст) дубе́ц, -бца́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дрот, ‑у, М дроце; мн. драты; м.

Металічны выраб у выглядзе гібкай ніці або тонкага прута. Медны дрот. Калючы дрот. □ Дрот на слупах гуў і звінеў. Чорны. Федзя яшчэ здалёк убачыў, што клямка дзвярэй прыкручана да прабою дротам. Ваданосаў. // Разм. Драцяная загарода. Вакол вёскі акопы, дзоты, драты. Брыль.

[Польск. drut з ням.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

крук, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Металічны ці драўляны стрыжань з загнутым тупым канцом.

Павесіць паліто на к.

2. Кароткі металічны прут, загнуты на адным канцы і прымацаваны другім канцом да каната, вяроўкі і пад. для падчэплівання і перамяшчэння грузаў.

К. пад’ёмнага крана.

3. Зашчэпка на дзвярах у форме загнутага на канцы металічнага прута, які накідваецца на прабой.

Узяць дзверы на к.

4. Лішняя адлегласць пры хадзьбе кружным шляхам.

◊

Крукам галавы (носа) не дастаць (разм., неадабр.) — пра вельмі ганарыстага чалавека.

Сагнуць у крук каго (разм.) — прымусіць падпарадкавацца.

Сядзець крукам (разм.) — вельмі старанна рабіць што-н. (звычайна седзячы).

|| прым. крукавы́, -а́я, -о́е (спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)