примкну́ть сов.
1. (придвинуться вплотную) прымкну́ць;
2. (присоединиться) далучы́цца;
примкну́ть штык воен. прымкну́ць штык.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прымкну́ць сов.
1. в разн. знач. примкну́ть;
2. запере́ть, замкну́ть (временно);
○ п. штык — воен. примкну́ть штык
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прысва́тацца сов., разг.
1. (о женихе) присва́таться;
2. перен. (присоединиться, примкнуть) прима́заться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
далучы́цца сов.
1. (да каго, чаго) в разн. знач. присоедини́ться (к кому, чему), примкну́ть (к кому, чему);
д. да гру́пы экскурса́нтаў — присоедини́ться (примкну́ть) к гру́ппе экскурса́нтов;
д. да ду́мкі выступа́ўшых — присоедини́ться (примкну́ть) к мне́нию выступа́вших;
2. (да чаго) (познакомиться с чем-л., освоить что-л.) приобщи́ться (к чему); (принять участие) вовле́чься (во что);
д. да грама́дскага жыцця́ — приобщи́ться к обще́ственной жи́зни;
д. да размо́вы — вовле́чься в разгово́р
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прильну́ть сов.
1. (плотно прижаться) прытулі́цца; прыгарну́цца, прыхіну́цца, прыхілі́цца; (приникнуть) прыпа́сці;
2. разг. (прилипнуть, пристать) прылі́пнуць; прыста́ць;
3. перен., разг. (примкнуть) прымкну́ць; далучы́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
штык в разн. знач. штык, род. штыка́ м.; штых, род. штыха́ м.;
примкну́ть штыки́ воен. прымкну́ць штыкі́ (штыхі́);
встре́тить в штыки́ сустрэ́ць у штыкі́ (штыхі́).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Прымкну́ць ’закрыць, зачыніць няпоўнасцю; прысунуцца блізка, шчыльна да чаго-небудзь; стаць прыхільнікам, удзельнікам у якой-небудзь справе’ (ТСБМ), ’замкнуць ненадоўга’, прымкну́ты ’тс’ (брасл., драг., Сл. ПЗБ), прымукну́ць, прымыкну́ць ’замкнуць ненадзейна’, прыму́кваць ’прымацоўваць’ (ТС); сюды ж з развіццём значэння ’далучыцца’ зваротнае прымкну́цца ’ўзяцца шчыра (за работу)’ (в.-дзв., Сл. ПЗБ). Да рэдкага мкнуць ’пацягнуць, ударыць дубцом’, ’кінуцца бегчы’, мкну́цца ’крануцца з месца; ударыцца; паткнуцца’ (Нас.), гл. мкаць. Усходнеславянскае ўтварэнне, параўн. рус. примкну́ть ’далучыцца’, дыял. примкну́ться ’далучыцца’, ’налегчы (на вёслы)’, укр. примкну́ти ’прычыніць, зачыніць няпоўнасцю; стаць прыхільнікам, паслядоўнікам чаго-, каго-небудзь’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Імкну́цца, імкну́ць ’хутка рухацца, накіроўвацца куды-н’., ’старацца трапіць куды-н., быць дзе-н. або стаць кім-н.’, ’настойліва дамагацца чаго-н.’ (ТСБМ). Рус. ‑мкнуть толькі ў складзе прэфіксальных утварэнняў: примкнуть, сомкнуть, замкнуть, отомкнуть і г. д. Укр. імкну́ти ’скеміць’, польск. mknąć ’імчацца’, чэш. уст. mknouti se ’прыціскацца’, славен. makniti ’ссунуць, пасунуць, зрушыць’, серб.-харв. ма̀кнути ’тс’, балг. мъ́кна ’цягнуць, валачы’, ц.-слав. мъкнѫти сѧ ’хутка рухацца’. Прасл. дзеяслоў *mъknǫti (sę), суадносны з *mъkěti (гл. імчаць), генетычна роднасны літ. mùkti, munkù, mukaũ ’вызваляцца, бегчы, выслізгвацца’, лат. mukt ’змахнуць, саслізнуць, уцячы, выслізнуць’, на іншай ступені чаргавання: літ. maũkti, maukiù, maukiaũ ’цягнуць, сцягнуць’, ст.-інд. muñcáti, mucáti ’вызваляе, выпускае’, авест. framuχti‑ ’збавенне’. Праабражэнскі, 1, 540–541; Фасмер, 2, 631. Назоўнік імкне́нне, відаць, пад уплывам польск. mknienie з пратэзай і‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
штык I, род. штыка́ м., в разн. знач. штык;
гранёны ш. — гранёный штык;
у ро́це застало́ся со́рак ~ко́ў — в ро́те оста́лось со́рок штыко́в;
капа́ць глыбінёй на ш. — копа́ть глубино́й на штык;
○ прымкну́ць ш. — воен. примкну́ть штык;
◊ сустрэ́ць (прыня́ць) у штыкі́ — встре́тить (приня́ть) в штыки́
штык II, род. штыка́ м., мор. штык
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)