праясні́цца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
праясні́цца |
праясня́цца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
праясні́ўся |
праясні́ліся |
| ж. |
праясні́лася |
| н. |
праясні́лася |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
праясні́ўшыся |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
праясні́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -і́цца; зак.
1. Стаць ясным, праяснець.
Неба праяснілася.
Думкі праясніліся.
2. Стаць свабодным ад няяснасцей.
Справа праяснілася.
|| незак. праясня́цца, -я́ецца.
|| наз. праясне́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
праясні́цца сов.
1. проясни́ться, просветли́ться;
фа́рбы ~ні́ліся — кра́ски проясни́лись;
2. (стать спокойным, приветливым) проясне́ть, проясни́ться; просветле́ть;
по́зірк ~ні́ўся — взор проясне́л (проясни́лся);
3. (стать свободным от неясностей) проясни́ться;
спра́ва ~ні́лася — де́ло проясни́лось;
4. проя́снеть, проя́сниться, проясни́ться;
не́ба ~ні́лася — не́бо проя́снело (проя́снилось, проясни́лось);
5. безл. проя́снеть, проя́сниться, проясни́ться; просветле́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
праясні́цца, ‑ніцца; зак.
1. Стаць ясным, выразным, добра бачным. Знікла снежная імгла, праясніўся далягляд. Пестрак. На небе праясніўся малады месяц і выплылі зоры. Якімовіч.
2. Стаць ясным, свабодным ад хмар; праяснець. Пад вечар неба праяснілася, і горад заззяў ад прам[янёў] сонца. Мележ.
3. Стаць ясным, зразумелым. Андрэю было не зусім ясна, чаму Мароз адмовіўся выкарыстаць партыйны сход супроць яго. Гэта праяснілася праз два дні. Лобан. І мы доўга не маглі ўцяміць, з якой ласкі стаў .. [Мядзведзька] да нас такі добры. Але хутка ўсё праяснілася. Навуменка.
4. Стаць ясным, выразным (пра свядомасць, думкі і пад.). Шмат у чым праяснілася .. светаразуменне [мастака]. Перкін. / у безас. ужыв. Пакуль Андрэй заграбаў у снег Зялёнкавы транты, у галаве яго зусім праяснілася. Чарнышэвіч. // Стаць спакойным, вясёлым, прыветлівым. Тут бацька зразу адпусціўся, Павесялеў і праясніўся. Колас. Твар Кандрата Назарэўскага праясніўся ўсімі жывымі рысамі. Чорны. Валя сэрцам адчула бацькаў настрой, і погляд яе, у апошнія часы часцей за ўсё строгі і незадаволены, таксама праясніўся. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раз’ясне́ць, -е́е; безас., зак.
Стаць ясным, сонечным, праясніцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
просветли́ться прасвятлі́цца, праясні́цца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
раз’ясні́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -і́цца; зак.
Стаць ясным, сонечным, праясніцца.
Неба раз’яснілася.
|| незак. раз’ясня́цца, -я́ецца і раз’я́снівацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прая́снівацца, ‑аецца.
Незак. да праясніцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раз’ясне́ць, ‑ее; безас. зак.
Стаць ясным, сонечным; праясніцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праясня́цца, ‑яецца; незак.
1. Незак. да праясніцца.
2. Зал. да праясняць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)