праці́снуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ніся; зак.

Прабрацца праз натоўп, вузкі праход.

П. між лавак.

|| незак. праціска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

праці́снуцца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. праці́снуся праці́снемся
2-я ас. праці́снешся праці́снецеся
3-я ас. праці́снецца праці́снуцца
Прошлы час
м. праці́снуўся праці́снуліся
ж. праці́снулася
н. праці́снулася
Загадны лад
2-я ас. праці́сніся праці́сніцеся
Дзеепрыслоўе
прош. час праці́снуўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

праці́снуцца сов.

1. продави́ться;

дно ў каро́бцы ~нулася — дно в коро́бке продави́лось;

2. (сквозь что-л. тесное, узкое) проти́снуться, проти́скаться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

праці́снуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

Прабрацца, пранікнуць у што‑н. вузкае, цеснае ці паміж кім‑, чым‑н. Таццяна абышла вакол агароджы і на другім баку ўбачыла ладную такі шчыліну. Ёй удалося праціснуцца. Васілёнак. Свідраль устаў, апрануў паліто і праціснуўся праз парадзелы натоўп да дзвярэй. Дуброўскі. Статкевіч праціснуўся між лавак. Алешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

проти́снуться праці́снуцца, прапхну́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

продави́ться праці́снуцца, прадушы́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

проти́скаться праці́снуцца, прапхну́цца, прале́зці;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

протолкну́ться разг. праці́снуцца, прапхну́цца, прале́зці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

протесни́ться сов., прост. праці́снуцца, мног. папраціска́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бо́кам, прысл.

1. Плячом уперад.

Праціснуцца б.

2. У абход, кружным шляхам (разм.).

Хмара прайшла б.

3. Не прама, крыва.

Трымаць б. аловак.

То бокам, то скокам (разм.) — як выпадзе, пераадольваючы цяжкасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)