працяка́ць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
працяка́е |
працяка́юць |
| Прошлы час |
| м. |
працяка́ў |
працяка́лі |
| ж. |
працяка́ла |
| н. |
працяка́ла |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
працяка́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
працяка́ць несов., в разн. знач. протека́ть;
каля́ ха́ты ~ка́е рака́ — во́зле до́ма протека́ет река́;
страха́ ~ка́е — кры́ша протека́ет
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
працяка́ць, ‑ае; незак.
1. Незак. да працячы.
2. Не затрымліваць ваду або іншую вадкасць. Ужо даўно працякаў дах, прагнілі некаторыя дошкі ў вагоне. Лынькоў. Каваль асцярожна ачысціў зямлю з радыятара і з палёгкай уздыхнуў: радыятар не працякаў. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
працячы́, 1 і 2 ас. не ўжыв., -цячэ́; -цёк, -цякла́, -ло́; зак.
1. Прайсці дзе-н. сваім цячэннем (пра раку, ручай).
2. Прасачыцца, пранікнуць.
Вада працякла ў лодку.
3. Стаць пранікальным для вільгаці, дзіравым.
Страха працякла.
4. перан. Прайсці, мінуць.
Гады працяклі.
Хвароба працякла без ускладненняў.
|| незак. працяка́ць, -а́е.
|| наз. працяка́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
працяка́нне ср. протека́ние; см. працяка́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
працяка́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле дзеясл. працякаць — працячы (у 2, 3 і 5 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
*Працёка, протёка ’праток’ (Клім.). Да працякаць < цячы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
развіва́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да развіцца.
2. Адбывацца, працякаць. Сусветны камуністычны рух нашай эпохі паспяхова развіваецца, пераадольваючы цяжкасці і перашкоды на сваім шляху. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
працячы́ сов., в разн. знач. проте́чь; см. працяка́ць;
◊ мно́га вады́ ~цякло́ — мно́го (нема́ло) воды́ утекло́ (ушло́)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Пралётка ’лёгкі адкрыты двухмесны экіпаж’ (ТСБМ). З рус. пралётка ’тс’, якое, паводле Даля (3, 493), ад пролетать ’хутка працякаць, прабягаць пэўную адлегласць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)