пра́ца

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. пра́ца пра́цы
Р. пра́цы пра́ц
Д. пра́цы пра́цам
В. пра́цу пра́цы
Т. пра́цай
пра́цаю		 пра́цамі
М. пра́цы пра́цах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Пра́ца

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. Пра́ца
Р. Пра́цы
Д. Пра́цы
В. Пра́цу
Т. Пра́цай
Пра́цаю
М. Пра́цы

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

працадзе́нь, -дня́, мн. -дні́, -дзён, м.

Адзінка ўліку працы калгаснікаў і размеркавання даходаў па працы ў калгасах.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лесніко́ўскі, -ая, -ае.

Звязаны з асаблівасцямі працы лесніка, прызначаны для яго працы.

Л. абавязак.

|| наз. лесніко́ўства, -а, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

працо́ўны, -ая, -ае.

1. гл. праца.

2. Заснаваны на выкарыстоўванні працы.

Працоўнае выхаванне.

3. Які жыве заробкам ад сваёй працы.

Працоўныя класы грамадства.

4. Набыты працай.

Працоўныя даходы.

5. Які праходзіць у працы.

П. дзень.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

апрага́цца

‘вылежвацца без працы’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. апрага́юся апрага́емся
2-я ас. апрага́ешся апрага́ецеся
3-я ас. апрага́ецца апрага́юцца
Прошлы час
м. апрага́ўся апрага́ліся
ж. апрага́лася
н. апрага́лася
Загадны лад
2-я ас. апрага́йся апрага́йцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час апрага́ючыся

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

валы́ндаць

‘ухіляцца ад працы, бадзяцца, туляцца’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. валы́ндаю валы́ндаем
2-я ас. валы́ндаеш валы́ндаеце
3-я ас. валы́ндае валы́ндаюць
Прошлы час
м. валы́ндаў валы́ндалі
ж. валы́ндала
н. валы́ндала
Загадны лад
2-я ас. валы́ндай валы́ндайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час валы́ндаючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

спачына́ць

‘атрымліваць перапынак у працы, занятках; атрымліваць супакой у смерці’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. спачына́ю спачына́ем
2-я ас. спачына́еш спачына́еце
3-я ас. спачына́е спачына́юць
Прошлы час
м. спачына́ў спачына́лі
ж. спачына́ла
н. спачына́ла
Загадны лад
2-я ас. спачына́й спачына́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час спачына́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

зача́хкаць

‘пачаць чахкаць - утвараць пры рытмічнай працы гукі, падобныя на «чах-чах»’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. зача́хкаю зача́хкаем
2-я ас. зача́хкаеш зача́хкаеце
3-я ас. зача́хкае зача́хкаюць
Прошлы час
м. зача́хкаў зача́хкалі
ж. зача́хкала
н. зача́хкала
Загадны лад
2-я ас. зача́хкай зача́хкайце
Дзеепрыслоўе
прош. час зача́хкаўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

недагле́джваць

‘недастаткова назіраць за кім-небудзь, чым-небудзь (недагледжваць каго-небудзь, што-небудзь), рабіць хібы ў працы (без прамога дапаўнення)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. недагле́джваю недагле́джваем
2-я ас. недагле́джваеш недагле́джваеце
3-я ас. недагле́джвае недагле́джваюць
Прошлы час
м. недагле́джваў недагле́джвалі
ж. недагле́джвала
н. недагле́джвала
Дзеепрыслоўе
цяп. час недагле́джваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)