прахало́дны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
прахало́дны |
прахало́дная |
прахало́днае |
прахало́дныя |
| Р. |
прахало́днага |
прахало́днай
прахало́днае |
прахало́днага |
прахало́дных |
| Д. |
прахало́днаму |
прахало́днай |
прахало́днаму |
прахало́дным |
| В. |
прахало́дны (неадуш.)
прахало́днага (адуш.) |
прахало́дную |
прахало́днае |
прахало́дныя (неадуш.)
прахало́дных (адуш.) |
| Т. |
прахало́дным |
прахало́днай
прахало́днаю |
прахало́дным |
прахало́днымі |
| М. |
прахало́дным |
прахало́днай |
прахало́дным |
прахало́дных |
Крыніцы:
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прахало́дны, ‑ая, ‑ае.
Умерана халодны, асвяжальны. І вецер б’е ў твар — прахалодны, чысты і духмяны, як віно. Гамолка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Золь 1 ’сырое, пранізлівае надвор’е’, дыял. зала́ (Касп.), заліна́ (Сл. паўн.-зах.). Укр. зола́ ’сыры халодны вецер’. Прасл. дыялектызмы zolь, zola, роднасныя ням. kühl ’прахалодны’, лац. gelū ’холад, мароз’. І.‑е. *gel(ǝ)‑ ’холад(на), замярзаць’. Трубачоў, Слав. языкозн., V, 179; Покарны, 1, 365–366. Аднак zolь можа тлумачыцца з *gʼ‑ а не з *g‑, таму трэба, відаць, рэканструяваць і.-е. корань, прыклады для якога даюцца ў Покарнага толькі з моў kentum, як *gʼel(ǝ)‑.
Золь 2 ’калоідная сістэма з дробных часціц у нейкім іншым асяроддзі’ (БРС, БелСЭ). Інтэрнацыяналізм на базе скарочанага лац. solutio ’раствор’. Пачатковае з‑ указвае на верагоднасць ням. пасрэдніцтва для рус. (як і польск.), адкуль у бел.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)