пратэктара́т

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. пратэктара́т
Р. пратэктара́ту
Д. пратэктара́ту
В. пратэктара́т
Т. пратэктара́там
М. пратэктара́це

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пратэктара́т, -а і -у, М -ра́це, м.

1. -у. Форма залежнасці, пры якой слабейшая краіна, фармальна захоўваючы свой дзяржаўны лад, фактычна падпарадкавана мацнейшай імперыялістычнай дзяржаве.

2. -а. Краіна, што знаходзіцца ў такой залежнасці.

На тэрыторыі пратэктарата.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пратэктара́т, -ту м., полит. протектора́т

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пратэктара́т, ‑у, М ‑раце, м.

Адна з сучасных форм залежнасці дзяржаў, якая дае магчымасць больш моцным капіталістычным дзяржавам падпарадкоўваць сабе слабейшыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пратэ́ктар¹, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

Дзяржава, якая ажыццяўляе пратэктарат.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

протектора́т пратэктара́т, -ту м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пратэ́ктар

‘дзяржава, якая ажыццяўляе пратэктарат; частка пакрышкі’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. пратэ́ктар пратэ́ктары
Р. пратэ́ктара пратэ́ктараў
Д. пратэ́ктару пратэ́ктарам
В. пратэ́ктар пратэ́ктары
Т. пратэ́ктарам пратэ́ктарамі
М. пратэ́ктары пратэ́ктарах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пратэ́ктар, ‑а, м.

1. Дзяржава, якая ажыццяўляе пратэктарат.

2. Уст. Апякун, заступнік.

3. Спец. Патоўшчаная бегавая частка пакрышку якая ахоўвае ад механічных пашкоджанняў.

[Ад лац. protector — той, хто прыкрывае, абараняе.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

покрови́тельство ср.

1. (заступничество) засту́пніцтва, -ва ср.; (опека) апекава́нне, -ння ср.; апе́ка, -кі ж., апяку́нства, -ва ср.; (защита) абаро́на, -ны ж.; (охрана) ахо́ва, -вы ж.; (поблажка) пратэжы́раванне, -ння ср.;

проси́ть чьего́-л. покрови́тельства прасі́ць чыйго́-не́будзь засту́пніцтва (чыёй-не́будзь апе́кі);

взять кого́-л. под своё покрови́тельство узя́ць каго́-не́будзь пад сваю́ апе́ку (абаро́ну);

под покрови́тельством зако́нов пад ахо́вай (пад апе́кай) зако́наў;

ока́зывать кому́-л. покрови́тельство заступа́цца за каго́-не́будзь, апекава́цца над кім-не́будзь, пратэжы́раваць, рабі́ць пратэ́кцыю каму́-не́будзь; (делать поблажку) патура́ць каму́-не́будзь;

2. (создание благоприятных условий) спрыя́нне, -ння ср. (каму, чаму, развіццю чаго); (протекционизм) пратэкцыяні́зм, -му м. (у адносінах да чаго);

покрови́тельство иску́сству спрыя́нне маста́цтву (развіццю́ маста́цтва), апекава́нне над маста́цтвам;

покрови́тельство э́кспорту спрыя́нне э́кспарту (развіццю́ э́кспарту), пратэкцыяні́зм у адно́сінах да э́кспарту;

3. (протекторат) полит. пратэктара́т, -ту м.; (опека) апе́ка, -кі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)