прасціна́
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
прасціна́ |
прасціны́
про́сціны |
| Р. |
прасціны́ |
про́сцін |
| Д. |
прасціне́ |
про́сцінам |
| В. |
прасціну́ |
прасціны́
про́сціны |
| Т. |
прасціно́й
прасціно́ю |
про́сцінамі |
| М. |
прасціне́ |
про́сцінах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
прасціна́, -ы́, мн. про́сціны і (зліч. 2, 3, 4) прасціны́, про́сцін, ж. Доўгі і шырокі кавалак тканіны, які падсцілаецца на пасцелі.
|| памянш. прасці́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.
|| прым. прасці́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прасціна́, ‑ы; мн. просціны, ‑цін; ж.
Прадмет пасцельнай бялізны — доўгі і шырокі кавалак тканіны, пераважна белай, які рассцілаецца на матрац або падкладваецца пад коўдру. Палатняная прасціна. □ Таццяна асцярожна несла дзіця, якое моўчкі прытулілася да яе і глядзела назад, дзе засталася яго маці. — На, загарні яго, — сказала адна жанчына і, выцягнуўшы з кошыка прасціну, падала яе Таццяне. Шамякін. Страшна было спаць .. на беленькіх, хатняй палатніны, таксама расшытых па краях просцінах. Караткевіч. На многіх сенніках былі ўжо засланы просціны, ляжалі падбітыя падушачкі, а самі гаспадыні прыхарошваліся. Пальчэўскі. // Доўгі і шырокі кавалак спецыяльнай тканіны, якім выціраюцца пасля купання.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прасціна́ 1 ’прадмет пасцельнай бялізны’ (ТСБМ, Сцяшк.), прасціня́, прастаня́ ’тс’ (Сл. ПЗБ), прасці́нка ’тс’ (Нас.). Рус. простыня́, дыял. про́стынь, ц.-слав. простыни ’тс’. Прасл. *prostyni ад просты, г. зн. ’прамое палатно, не сшытае і не падшыванае’ (Фасмер, 3, 381, з літ-рай). Аб суфіксе *‑yni гл. Слаўскі, SP, 1, 139–141. У бел. словах адбылося, відаць, больш позняе набліжэнне да прадуктыўнага словаўтваральнага тыпу на ‑ін‑.
Прасціна́ 2 ’няўдобіца’ (воран., Сл. ПЗБ). Ад просты з суф. ‑іна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прасціна, прасцірадла
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
прасціра́дла ср., см. прасціна́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
на́нсук, -у, м. (спец.).
Тонкая баваўняная тканіна, падобная на льняную, з якой шыюць бялізну.
Прасціна з нансуку.
|| прым. на́нсукавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
простыня́ ж. прасціна́, -ны́ ж., прасціра́дла, -ла ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бязь, ‑і, ж.
Баваўняная тканіна палатнянага перапляцення. Бязевая прасціна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)