прасто́й, -ю, мн. -і, -яў, м.

Вымушаная бяздзейнасць (рабочай сілы, механізмаў), непрадбачны перапынак у рабоце.

Ліквідаваць лішнія прастоі тэхнікі.

|| прым. прасто́йны, -ая, -ае (спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прасто́й

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. прасто́й прасто́і
Р. прасто́ю прасто́яў
Д. прасто́ю прасто́ям
В. прасто́й прасто́і
Т. прасто́ем прасто́ямі
М. прасто́і прасто́ях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

прасто́й, -то́ю м. просто́й;

ліквідава́ць п. — ликвиди́ровать просто́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прасто́й, ‑ю, м.

Вымушанае бяздзеянне (рабочай сілы, механізмаў), непрадбачаны перапынак у рабоце. А галоўнае — брат Сяргей кожную раніцу аглядае машыну, таму не было ніводнага прастою. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прасты́

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. прасты́ праста́я прасто́е прасты́я
Р. прасто́га прасто́й
прасто́е
прасто́га прасты́х
Д. прасто́му прасто́й прасто́му прасты́м
В. прасты́ (неадуш.)
прасто́га (адуш.)
прасту́ю прасто́е прасты́я (неадуш.)
прасты́х (адуш.)
Т. прасты́м прасто́й
прасто́ю
прасты́м прасты́мі
М. прасты́м прасто́й прасты́м прасты́х

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

просто́йII сущ., спец. прасто́й, -то́ю м.;

ликвиди́ровать просто́й ліквідава́ць прасто́й.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прастая́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. прастаю́ прастаі́м
2-я ас. прастаі́ш прастаіце́
3-я ас. прастаі́ць прастая́ць
Прошлы час
м. прастая́ў прастая́лі
ж. прастая́ла
н. прастая́ла
Загадны лад
2-я ас. прасто́й прасто́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час прастая́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

недарава́льна, прысл.

1. Прысл. да недаравальны. Касцянок балюча перажываў.. прастой у такі час, калі калгасы зоны зноў, як і ў мінулым годзе, недаравальна зацягвалі сяўбу жыта. Шамякін.

2. у знач. вык. Не заслугоўвае прабачэння. [Чарняхоўскі:] — Вам даверылі важнейшую справу — разведку, лёс тысяч людзей, а вы, відаць, дастаткова не цэніце гэта... Разведчыку гэта недаравальна... Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)