прары́ў
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
прары́ў |
прары́вы |
| Р. |
прары́ву |
прары́ваў |
| Д. |
прары́ву |
прары́вам |
| В. |
прары́ў |
прары́вы |
| Т. |
прары́вам |
прары́вамі |
| М. |
прары́ве |
прары́вах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прары́ў, -ы́ву, мн. -ы́вы, -ы́ваў, м.
1. гл. прарвацца, прарваць.
2. Месца, дзе прарвана (у 2 і 3 знач.) або дзе прарвалася, прарваліся (у 2 і 4 знач.).
П. у плаціне. П. у лініі абароны праціўніка.
3. перан. Парушэнне ходу работы, якое вядзе да зрыву выканання заданння, плана.
П. у рабоце.
Выйсці з прарыву.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прары́ў, -ры́ву м., в разн. знач. проры́в;
п. плаці́ны — проры́в плоти́ны;
п. фро́нту — проры́в фро́нта;
ліквідава́ць п. — ликвиди́ровать проры́в
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прары́ў, ‑рыву, м.
1. Дзеянне паводле дзеясл. прарываць 1 — прарваць (у 2, 3 знач.) і прарывацца 1 — прарвацца (у 2 знач.).
2. Прарванае месца, участак. Прарыў у плаціне.
3. Спец. Скразное пашкоджанне сценкі ўнутранага органа. Прарыў барабаннай перапонкі.
4. перан. Невыкананне ў тэрмін задання, плана; адставанне. Прарыў у рабоце.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прарва́цца, -ву́ся, -ве́шся, -ве́цца; -вёмся, -вяце́ся, -ву́цца; -віся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Разарвацца, утварыўшы дзірку.
Мяшок прарваўся.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Зламацца пад напорам чаго-н.
Плаціна прарвалася.
Прарвалася яе крыўда (перан.).
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Лопнуць, даўшы выхад адкуль-н. чаму-н.
Нарыў прарваўся.
4. Сілай пракласці сабе шлях адкуль-н.
П. з акружэння.
|| незак. прарыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. прары́ў, -ы́ву (да 2 і 4 знач.).
|| прым. прарыўны́, -а́я, -о́е (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прарва́ць, -ву́, -ве́ш, -ве́; -вём, -вяце́, -ву́ць; -ві; -ва́ны; зак.
1. што. Разарваўшы, зрабіць адтуліну, дзірку ў чым-н.
П. панчоху.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Пра ваду: моцным напорам прамыць адтуліну ў чым-н., разбурыць перашкоду.
Прарвала плаціну.
3. што. Прабіцца праз што-н., зламаўшы супраціўленне.
П. варожую блакаду.
4. што. Зрабіць радзейшым, вырваўшы частку раслін.
П. буракі.
5. безас., каго (што). Аб раптоўным пераходзе ад бяздзеяння ці спакойнага стану да якога-н. інтэнсіўнага дзеяння (разм.).
Ён доўга маўчаў, але тут і яго прарвала.
|| незак. прарыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. прары́ў, -ы́ву, м. (да 2 і 3 знач.).
|| прым. прарыўны́, -а́я, -о́е (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
проры́в в разн. знач. прары́ў, -ры́ву м.;
проры́в плоти́ны прары́ў плаці́ны;
проры́в фро́нта воен. прары́ў фро́нту;
ликвиди́ровать проры́в перен. ліквідава́ць прары́ў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
грыфо́н
‘прарыў газу’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
грыфо́н |
грыфо́ны |
| Р. |
грыфо́на |
грыфо́наў |
| Д. |
грыфо́ну |
грыфо́нам |
| В. |
грыфо́н |
грыфо́ны |
| Т. |
грыфо́нам |
грыфо́намі |
| М. |
грыфо́не |
грыфо́нах |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прары́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
прары́ю |
прары́ем |
| 2-я ас. |
прары́еш |
прары́еце |
| 3-я ас. |
прары́е |
прары́юць |
| Прошлы час |
| м. |
прары́ў |
прары́лі |
| ж. |
прары́ла |
| н. |
прары́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
прары́й |
прары́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
прары́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прарыўны́, ‑ая, ‑ое.
Спец. Які выклікае прарыў, суправаджаецца прарывам (у 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)