прало́м
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
прало́м |
прало́мы |
| Р. |
прало́му |
прало́маў |
| Д. |
прало́му |
прало́мам |
| В. |
прало́м |
прало́мы |
| Т. |
прало́мам |
прало́мамі |
| М. |
прало́ме |
прало́мах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
прало́м, -у, м.
1. гл. праламаць.
1. мн. -ы, -аў. Адтуліна, праламанае месца.
Праломы ў сценах.
|| прым. прало́мны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прало́м, -му м.
1. (действие) проло́м;
п. чэ́рапа — проло́м че́репа;
2. (отверстие) проло́м, брешь ж.;
у п. хлы́нула вада́ — в проло́м хлы́нула вода́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прало́м, ‑у, м.
1. Дзеянне паводле дзеясл. праломліваць — праламаць (у 1 знач.).
2. Месца, адтуліна, прабітая, праламаная ў чым‑н. Віця спачатку лічыў дамы, але спатыкнуўся ў праломе тратуара і ледзь не ўпаў... Нядзведскі. Скрозь праломы ў сценах відаць разбураныя лесвіцы, абгарэлыя жалезныя бэлькі. Сяркоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пралама́ць, -амлю́, -о́міш, -о́міць; -амі; -ама́ны; зак., што.
1. Зрабіць дзірку, пралом, прабіць наскрозь.
П. сцяну.
П. чэрап.
2. Змяніць напрамак пры пераходзе з аднаго фізічнага асяроддзя ў другое.
Прызма праламала сонечны прамень.
|| незак. прало́мліваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 знач.), прало́мваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 знач.) і праламля́ць, -я́е (да 2 знач.).
|| наз. прало́м, -у, м. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
проло́м м.
1. (действие) прало́м, -му м., прало́мліванне, -ння ср., прало́мванне, -ння ср.;
2. (отверстие) прало́м, -му м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прало́міна, ‑ы, ж.
Разм. Тое, што і пралом (у 2 знач.). Узяўшы цяжкі жалезны лом, .. [Сілівон] зрабіў ім некалькі праломін у старым днішчы. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мяжджэра ’нешта грубае, порыстае, наздраватае’ (Гарэц.), ’дзірка, пралом, пустата’ (Др.-Падб.). Да мажджа́ра (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
улама́ць, уламлю́, уло́міш, уло́міць; улама́ў, -ма́ла; уламі́; улама́ны; зак. (разм.).
1. што. Праламаць, зрабіць пралом.
У. страху.
2. што і чаго. Ломячы, аддзяліць, адламаць.
У. хлеба.
3. перан., каго (што). Пераканаць, угаварыць з цяжкасцю.
Ледзь уламалі ўпартага.
|| незак. уло́мліваць, -аю, -аеш, -ае і уло́мваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. уло́мліванне, -я, н. і уло́мванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
брэш, ‑ы, ж.
1. Пралом, адтуліна, прабітая ў сцяне, у корпусе карабля і пад. артылерыйскім снарадам, мінай і пад. // Разрыў, парушэнне цэласнасці чаго‑н. Брэш у абароне праціўніка.
2. перан. Страта. Брэш у бюджэце.
•••
Прабіць брэш — панесці сур’ёзны ўдар, урон.
[Фр. brèche.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)