пракажо́ны, -ага, мн. -ыя, -ых, м.

Хворы на праказу.

|| ж. пракажо́ная, -ай, мн. -ыя, -ых.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пракажо́ны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. пракажо́ны пракажо́ная пракажо́нае пракажо́ныя
Р. пракажо́нага пракажо́най
пракажо́нае		 пракажо́нага пракажо́ных
Д. пракажо́наму пракажо́най пракажо́наму пракажо́ным
В. пракажо́ны (неадуш.)
пракажо́нага (адуш.)		 пракажо́ную пракажо́нае пракажо́ныя (неадуш.)
пракажо́ных (адуш.)
Т. пракажо́ным пракажо́най
пракажо́наю		 пракажо́ным пракажо́нымі
М. пракажо́ным пракажо́най пракажо́ным пракажо́ных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пракажо́ны

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз. мн.
м. -
Н. пракажо́ны пракажо́ныя
Р. пракажо́нага пракажо́ных
Д. пракажо́наму пракажо́ным
В. пракажо́нага пракажо́ных
Т. пракажо́ным пракажо́нымі
М. пракажо́ным пракажо́ных

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пракажо́ны сущ. прокажённый

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пракажо́ны, ‑ага, м.

Чалавек, хворы на праказу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прокажённый

1. прил. пракажо́ны;

2. сущ. пракажо́ны, -нага м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пракажо́ная, ‑ай, ж.

Жан. да пракажоны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Трантава́ты ’вуграваты’ (Нас.). З польск. trędowaty ’пракажоны’ — у выніку пераносу значэння паводле падабенства.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прака́за, пракажо́ны (ТСБМ), ст.-бел. прока́за ’лепра’. Рус. прока́за, прокаже́нный, укр. прока́за, прокаже́нный ’тс’, ст.-рус. проказа ’зло, шкода; хвароба’, серб.-харв. про̏каза ’вадзянка; лепра’, балг. прока́за ’лепра’, макед. проказа ’тс’, ст.-слав. проказа ’тс’, прокаженъ ’хворы праказай’. Прасл. *prokaza, першапачаткова ’перашкода, шкода, вада’, утворана пры дапамозе прыстаўкі *pro‑ (гл. пра) ад *kaziti ’псаваць, нішчыць’ (гл. казіць). Звязана чаргаваннем галосных з чэзнуць (Фасмер, 3, 373; Мяркулава, Этимология–1970, 166–168).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сары́ч ’драпежная птушка сямейства ястрабіных; тое, што і канюк’ (ТСБМ). Праз рус. сары́ч ’тс’ з цюркскіх моў; параўн. паўн.-цюрк. saryča ’парода паляўнічых сакалоў’, тур. saryǯa ’жаўтаваты’, saryǯyk ’нейкая птушка’ (Радлаў, 4, 325). Назва птушкі ўтворана ад назвы колеру, параўн. уйг. saryɣ ’жоўты’, тур. sary ’тс’, чагат. sar ’шуленак, каршун’, манг. sar, калм. sar (Міклашыч, Türk. El. Nachtr., 2, 152; Праабражэнскі, 2, 253). Версія аб роднаснасці са ст.-інд. sā́ram ’драўніна, стрыжань дрэва’, арм. uruk ’пракажоны’ абвяргаецца Фасмерам (3, 564).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)