прадме́тны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. прадме́тны прадме́тная прадме́тнае прадме́тныя
Р. прадме́тнага прадме́тнай
прадме́тнае		 прадме́тнага прадме́тных
Д. прадме́тнаму прадме́тнай прадме́тнаму прадме́тным
В. прадме́тны (неадуш.)
прадме́тнага (адуш.)		 прадме́тную прадме́тнае прадме́тныя (неадуш.)
прадме́тных (адуш.)
Т. прадме́тным прадме́тнай
прадме́тнаю		 прадме́тным прадме́тнымі
М. прадме́тным прадме́тнай прадме́тным прадме́тных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прадме́тны в разн. знач. предме́тный;

п. паказа́льнік — предме́тный указа́тель;

○ ~нае шкло — предме́тное стекло́;

п. ўрок — предме́тный уро́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прадме́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да прадмета (у 1, 3 і 6 знач.).

2. Матэрыяльны, фізічны. // Наглядны, заснаваны на канкрэтных фактах. Прадметная агітацыя. □ Прадметная канкрэтнасць паэтычнага мыслення Багдановіча, як правіла, вельмі зямная. Лойка.

•••

Прадметнае шкло (спец.) гл. шкло.

Прадметная сістэма навучання гл. сістэма.

Прадметны урок гл. урок.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прадме́т, -а, М -ме́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Канкрэтная матэрыяльная з’ява; рэч.

Адушаўлёны п.

Прадметы хатняга ўжытку.

2. чаго. Тое, на што накіравана думка, што складае яе змест або на што накіравана якое-н. дзеянне.

П. гаворкі.

П. даследавання.

3. Асобнае кола ведаў, якое ўтварае пэўную школьную дысцыпліну.

Добрыя адзнакі па ўсіх прадметах.

Прафілюючыя прадметы ў вышэйшай навучальнай установе.

|| прым. прадме́тны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).

П. паказальнік (у кнігах). Прадметная агітацыя (наглядная).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

алфаві́тна-прадме́тны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. алфаві́тна-прадме́тны алфаві́тна-прадме́тная алфаві́тна-прадме́тнае алфаві́тна-прадме́тныя
Р. алфаві́тна-прадме́тнага алфаві́тна-прадме́тнай
алфаві́тна-прадме́тнае		 алфаві́тна-прадме́тнага алфаві́тна-прадме́тных
Д. алфаві́тна-прадме́тнаму алфаві́тна-прадме́тнай алфаві́тна-прадме́тнаму алфаві́тна-прадме́тным
В. алфаві́тна-прадме́тны (неадуш.)
алфаві́тна-прадме́тнага (адуш.)		 алфаві́тна-прадме́тную алфаві́тна-прадме́тнае алфаві́тна-прадме́тныя (неадуш.)
алфаві́тна-прадме́тных (адуш.)
Т. алфаві́тна-прадме́тным алфаві́тна-прадме́тнай
алфаві́тна-прадме́тнаю		 алфаві́тна-прадме́тным алфаві́тна-прадме́тнымі
М. алфаві́тна-прадме́тным алфаві́тна-прадме́тнай алфаві́тна-прадме́тным алфаві́тна-прадме́тных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

практы́чна-прадме́тны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. практы́чна-прадме́тны практы́чна-прадме́тная практы́чна-прадме́тнае практы́чна-прадме́тныя
Р. практы́чна-прадме́тнага практы́чна-прадме́тнай
практы́чна-прадме́тнае		 практы́чна-прадме́тнага практы́чна-прадме́тных
Д. практы́чна-прадме́тнаму практы́чна-прадме́тнай практы́чна-прадме́тнаму практы́чна-прадме́тным
В. практы́чна-прадме́тны (неадуш.)
практы́чна-прадме́тнага (адуш.)		 практы́чна-прадме́тную практы́чна-прадме́тнае практы́чна-прадме́тныя (неадуш.)
практы́чна-прадме́тных (адуш.)
Т. практы́чна-прадме́тным практы́чна-прадме́тнай
практы́чна-прадме́тнаю		 практы́чна-прадме́тным практы́чна-прадме́тнымі
М. практы́чна-прадме́тным практы́чна-прадме́тнай практы́чна-прадме́тным практы́чна-прадме́тных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

предме́тный

1. прадме́тны; (вещественный) рэ́чыўны;

2. (тематический) прадме́тны; тэматы́чны;

предме́тный указа́тель прадме́тны паказа́льнік.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рэ́чыўны, ‑ая, ‑ае.

1. Матэрыяльны, прадметны, фізічны. Рэчыўны свет.

2. У лінгвістыцы — які абазначае назву рэчыва. Рэчыўныя назоўнікі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уро́к, ‑а, м.

1. Вучэбны час (звычайна 45 мін.), прысвечаны асобнаму прадмету. Урок літаратуры. Урок алгебры. □ Скончыўся ўрок, і настаўнікі адзін за другім заходзілі ў настаўніцкую. Даніленка. Пасля ўрокаў, чакаючы яго, .. [Кавалёва] паспявала прагледзець сшыткі вучняў. Прыходзіў Апанас, і яны ішлі гуляць. Дуброўскі. // звычайна мн. (уро́кі, ‑аў). Прыватныя навучальныя заняткі; работа рэпетытара. Браць урокі. Даваць урокі. □ Зыгмунт яшчэ з апошніх класаў гімназіі пачаў збіраць грошы, зарабляючы прыватнымі ўрокамі. Якімовіч.

2. Вучэбная работа, заданне, якое дае настаўнік вучню для падрыхтоўкі да наступных заняткаў. Вывучыць урокі. □ Вова якраз рыхтаваў ўрокі, бацька чытаў газету, а маці займалася чымсьці на кухні, калі прыйшлі Патапавы. Хомчанка. Неяк зімою, прыйшоўшы са школы, Данік адразу ўзяўся за ўрокі. Брыль.

3. Уст. Работа, якая павінна быць выканана да пэўнага тэрміну. Там шэсцьсот астатніх рэвізскіх душ жылі на зямлі, багацей за якую была толькі зямля Загорскага-Вежы, і спаўна адраблялі ўрокі. Караткевіч.

4. перан. Вопыт, веды, набытыя ў працэсе працы, у барацьбе, жыцці. [Стэфа:] — Не, дарагая Ніна, я не змірылася. Я толькі атрымала ўрок. Савіцкі. // Вынік, вывад, карысныя на будучае. Урокі вайны. Урокі гісторыі.

•••

Адкрыты ўрок — школьны ўрок, на які запрашаюцца другія настаўнікі для абмену вопытам работы.

Прадметны ўрок — урок, які суправаджаецца дэманстрацыяй прадметаў, аб якіх ідзе гутарка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)